Inicjatywa na rzecz odpowiedzialnych badań nad terapiami komórkowymi i komórkami macierzystymi

Komórki macierzyste w ostatnich latach bardzo rozbudziły oczekiwania w kwestii opracowania nowych terapii rozwiązujących kluczowe problemy zdrowia ludzi. Pomimo ogromnego postępu z punktu widzenia nauk podstawowych, postęp w klinicznym zastosowaniu komórek macierzystych nie jest tak szybki, jak oczekiwano.

Dyskusja społeczna pojawiająca się w przestrzeni publicznej dotycząca szkodliwego i nastawionego na zysk promowania niesprawdzonych terapii komórkowych jest niezwykle potrzebna jednak nie w pełni odzwierciedla wyniki badań naukowych oraz klinicznych dotyczących zastosowania terapeutycznego komórek macierzystych. Prezentowana postawa może bardzo negatywnie wpłynąć na odbiór społeczny innowacyjnych terapii komórkowych, spowodować zwolnienie postępu w opracowywaniu i standaryzacji tych terapii, czy nawet zahamować ich rozwój w Polsce. Ponadto w Polsce nie są upowszechnione wśród badaczy standardy pracy z komórkami do zastosowania klinicznego, w tym z komórkami macierzystymi, ich właściwe monitorowanie w hodowli in vitro oraz zapewnienie standardów jakości wykorzystywanych do badań podstawowych linii komórkowych

Zatem niezbędne jest utworzenie inicjatywy naukowców i lekarzy, ekspertów w obszarze terapii komórkowych oraz komórek macierzystych, którzy poprzez swoje działania umożliwialiby i ułatwiali kompetentny przekaz oraz kontakt ze społeczeństwem pełniąc role popularyzatorską i opiniotwórczą. Motywacją do powstania Inicjatywy jest prowadzenie dialogu społecznego oraz upowszechnianie rzetelnej i opartej na publikacjach naukowych wiedzy z dziedziny terapii komórkowych z uwzględnieniem biologii komórek macierzystych. Wiedza ta będzie propagowana zgodnie z i w porozumieniu z wyznaczającym światowe standardy dotyczące komórek macierzystych towarzystwem naukowym ISSCT (ang. International Society for Stem Cell Therapy).

CEL SPOŁECZNY: Obiektywizacja dyskusji publicznej na temat terapii komórkowych oraz komórek macierzystych.

CEL NAUKOWY: Upowszechnienie dobrych praktyk w badaniach nad terapiami komórkowymi i komórkami macierzystymi.

Proponowany skład zespołu opiera się na naukowcach i lekarzach od lat związanych z badaniami prowadzonymi z wykorzystaniem komórek o potencjale terapeutycznym, w tym komórek macierzystych. Ich ekspertyza pokrywa zarówno badania podstawowe, przedkliniczne oraz kliniczne wpisując się doskonale w definicję medycyny translacyjnej. Zespół założycielski Inicjatywy tworzą przedstawiciele: 3 Instytutów PAN należących do Wydziału V, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jako eksperci zajmujący się tą dziedziną, widzimy w stworzeniu Inicjatywy ogromny potencjał do komunikowania i rozpowszechniania standardów badań podstawowych i translacyjnych oraz wytycznych dla promocji doskonałości naukowej uzyskiwanych w tym obszarze wyników. Zależy nam na promocji poszukiwania i opracowywania zaawansowanych terapii komórkowych z jednoczesnym podkreśleniem wykorzystania ich potencjału, ale także zagrożeń wynikających z ich nieprawidłowego wykorzystania.

Grupy docelowe przekazu realizowanego celu społecznego obejmują: lekarzy, pacjentów, ciała doradcze dla np. Komisji Bioetycznych, podmiotów regulatorowych oraz instytucji finansujących, ale także blogerów naukowych czy dziennikarzy. Grupą docelową komunikacji naukowej będą naukowcy i lekarze zajmujący się badaniami dotyczącymi terapii komórkowych, komórek macierzystych, jak i nauczyciele akademiccy wykładający na kierunkach medycznych/ biomedycznych czy biotechnologicznych. Dodatkowym aspektem powstania Inicjatywy (ciała doradczego) będzie konsolidacja środowiska naukowego zajmującego się badaniami naukowymi z wykorzystaniem komórek macierzystych oraz rozwojem terapii komórkowych, co bezpośrednio ma szanse przełożyć się na zwiększenie znaczenia Polski w naukowej przestrzeni Europy.

Z wyrazami szacunku sygnatariuszki

Dr hab. n. med. NATALIA ROZWADOWSKA (Ph.D., D.Sc.), prof. IGC,
Instytut Genetyki Człowieka PAN,
Zakład Patologii Molekularnej – Kierownik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.,

Dr hab. n. med. ANNA SARNOWSKA (PhD, D.Sc., M.D.), prof. IMDiK:
Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M Mossakowskiego PAN
Platforma Badań Translacyjnych w Zakresie Medycyny Regeneracyjnej – Kierownik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prof. dr hab. n. med. LEONORA BUŻAŃSKA (Ph.D., D.Sc.)
Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M Mossakowskiego PAN – Dyrektor,
Zakład Bioinżynierii Komórek Macierzystych – Kierownik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prof. dr hab. n. med. MAŁGORZATA LEWANDOWSKA-SZUMIEŁ (Ph.D., D.Sc.),
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Laboratorium Badawcze Banku Komórek – Kierownik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prof. dr hab. n. med. EWA ZUBA-SURMA (Ph.D, D.Sc.)
Uniwersytet Jagielloński
Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii, Zakład Biologii Komórki
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prof. dr hab. ALEKSANDRA KLIMCZAK (Ph.D., D.Sc.)
Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN
Samodzielne Laboratorium Biologii Komórek Macierzystych i Nowotworowych – Kierownik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

* Fot. wprowadzająca: neurony wyhodowane z ludzkich indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych; autorki: dr Marzena Zychowicz i mgr Zuzanna Kuczyńska