Kierownik
prof. dr hab. Elżbieta Salińska; 22 60 86 528; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ; pokój B-401
Sekretariat
mgr Aleksandra Stafiej; 22 60 86 528; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ; pokój B-401
Pracownicy naukowi
dr hab. Elżbieta Ziemińska; 22 60 86 534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Justyna Augustyniak: 22 60 86 534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Ewelina Bratek-Gerej; 22 60 86 430; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Pracownicy techniczni
Grzegorz Pałka; 22 60 86 531; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Profil badawczy:
Mechanizmy poischemicznej neurodegeneracji – badanie roli naturalnych procesów adaptacyjnych oraz egzo- i endogennych substancji o potencjale neuroprotekcyjnym w prewencji i terapii.
- Poszukiwanie mechanizmów uszkodzenia mózgu spowodowanego niedokrwieniem, oraz skutecznych metod neuroprotekcji. Badania Pracowni skupiają się na patogennej roli w niedokrwieniu mózgu nadmiernego pobudzenia receptorów dla glutaminianu (ekscytotoksyczności) i zaburzonej homeostazy jonów wapnia w neuronach.
- Istotnym elementem programu badań jest też neurotoksykologia obejmująca wpływ toksyn środowiskowych uruchamiających te mechanizmy patogenne, oraz badania nad rolą fizjologiczną neurotransmisji glutaminianergicznej i wapnia w uczeniu się i pamięci. Poszukiwania potencjalnych substancji neuroprotekcyjnych dotyczą głównie ligandów receptorów dla glutaminianu i substancji stabilizujących homeostazę wapnia.
- Badania nad zwiększaniem odporności mózgu na niedokrwienie, czyli indukcji tolerancji. Efekt taki można uzyskać przez prekondycjonowanie (hartowanie) czyli poddanie mózgu nieuszkadzającym epizodom niedokrwienia. Wykazano też, że łagodne niedotlenienie oraz zastosowanie niektórych substancji farmakologicznych także indukuje tolerancję na ischemię mózgu. Co ważniejsze, bodziec indukujący tolerancję na ischemię można stosować nie tylko przed, ale także po przebytej patologii, co jest określane jako postkondycjonownie. Naszym dalekosiężnym celem jest zaproponowanie metody postkondycjonowania metodami farmakologicznymi lub fizycznymi, które mogłyby być wykorzystane w klinice udarów. W jego realizację wpisują się badania nad lepszym poznaniem neuroprotekcyjnych efektów prekondycjonowania, hiperbarią tlenową lub powietrzną w modelu ischemii na gerbilach, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu na procesy apoptotyczne i stres oksydacyjny. Badania nad tolerancją mózgu na ischemię są prowadzone in vivo z wykorzystaniem zwierzęcych modeli globalnego niedokrwienia mózgu oraz niedotlenienia okołoporodowego. W coraz większym stopniu wykorzystywane są także metody alternatywne in vitro na hodowlach neuronów.
Granty:
• Badanie mechanizmów neuroprotekcyjnego działania agonistów receptorów metabotropowych grupy II (mGluR2/3) w modelowej asfiksji okołoporodowej noworodków szczura.- finansowany przez NCN ( DEC- 2016/23/N/NZ7/01942), kierownik projektu: mgr inż. Ewelina Bratek (2017-2019)
• Badanie ekspresji genów potencjalnie uczestniczących w patogenezie autyzmu w dwóch modelach zwierzęcych: walproinianowym i talidomidowym. – finansowany przez NCN (DEC-2017/01/X/NZ3/01049), kierownik projektu: dr hab. Elżbieta Ziemińska (2017-2018)
• Badanie ekspresji białka SNAP-25, analiza metabolomiczna NMR i charakterystyka behawioralna w zwierzęcych modelach autyzmu dziecięcego: odniesienie do hipotezy glutaminianowej - finansowany przez NCN (DEC-2014/15/B/NZ4/04490), kierownik projektu: prof. dr hab. Jerzy Wiesław Łazarewicz (2015-2018)
• Udział niespecyficznych kanałów jonowych typu TRP przepuszczalnych dla jonów wapnia w procesach zapamiętywania i przypominania oraz ich powiązania z metabotropowymi receptorami glutaminianu grupy I. - finansowany przez NCN (DEC-2014/15/B/NZ4/04487) kierownik projektu: dr hab. Elżbieta Jolanta Salińska (2015-2018)
Współpraca krajowa:
• Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN, Kraków
• Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza PAN, Warszawa
• Instytut Chemii Organicznej PAN, Warszawa
• Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Współpraca zagraniczna:
• Sathyabama Institute of Science and Technology, Chennai, Indie;
• University at Buffalo, The State University of New York, NY, USA;
• University of Milan, Mediolan, Włochy
Aparatura:
• wielofunkcyjny czytnik mikropłytek FLUOstar Omega - fluorymetr, luminometr i spektrofotometr (BMG Labtech); ex: 340,390,405,440,485,530,590; em: 340,485,510,520,580,620 nm
• czytnik mikropłytek FLUOROSKAN FL- fluorymetr, luminometr (Labsystems); ex: 400,440,485,530,544; em: 485,520,527,538,590,620 nm
• aparat stereotaktyczny, zestaw do mikrodializy małych zwierząt laboratoryjnych
• system do perfuzji ciągłej
• zestaw anestezjologiczny do operacji na małych zwierzętach
• komora hipobaryczna oraz komora hiperbaryczna
• ultrawirówka preparacyjna Optima XPN Series (Beckman)
• termocyklery: LightCycler(R) 96 (Roche), Civic Cycer (Biotach, INC)
• densytometr ImageScanner III Labscan 6.0 (GE Healtcare) z oprogramowaniem
• kriostat Leica
• mikrotom
Metody badawcze:
• hodowla pierwotna komórek ziarnistych móżdżku szczura
• metody biochemiczne: elektroforeza, Western Blot, oznaczanie aktywności enzymów
• metody immunocytochemiczne, immunohistochemiczne i immunoenzymatyczne
(ELISA, TUNEL)
• ocena powinowactwa ligandów do błon (wiązania)
• izolacja kwasów nukleinowych RNA i DNA
• metody biologii molekularnej: PCR, RT- PCR, qRT-PCR,
• obrazowanie w mikroskopie fluorescencyjnym, konfokalnym,
• mikrodializa mózgu szczura
• perfuzja mózgu szczura
• hipobaria i hiperbaria tlenowa i powietrzna
Stosowane modele badawcze:
in vitro:
• hodowla pierwotna komórek ziarnistych móżdżku szczura
in vivo:
• modelasfiksji okołoporodowej u 7-dniowych osesków szczurzych
• model globalnej ischemii u myszoskoczków
• model pasywnego unikania bodźców smakowych na 1-dniowych kurczętach
Wybrane publikacje:
- Sowińska M, Szeliga M, Morawiak M,Ziemińska E, Zabłocka B, Urbańczyk-Lipkowska Z. Peptide Dendrimers with Non-Symmetric Bola Structure Exert Long Term Effect on Glioblastoma and Neuroblastoma Cell Lines. Biomolecules. 2021 Mar 15;11(3):435. doi: 10.3390/biom11030435.
- Zieminska E, Ruszczynska A,Augustyniak J, Toczylowska B, Lazarewicz JW. Zinc and Copper Brain Levels and Expression of Neurotransmitter Receptors in Two Rat ASD Models. Front Mol Neurosci. 2021 Jun 29;14:656740. doi: 10.3389/fnmol.2021.656740.
- Jastrzebski D, Toczylowska B,Zieminska E, Zebrowska A, Kostorz-Nosal S, Swietochowska E, Di Giulio C, Ziora D. The effects of exercise training on lipid profile in patients with sarcoidosis. Sci Rep. 2021 Mar 10;11(1):5551. doi: 10.1038/s41598-021-84815-4.
- Bratek-Gerej E, Bronisz A, Ziembowicz A, Salinska E. Pretreatment with mGluR2 or mGluR3 Agonists Reduces Apoptosis Induced by Hypoxia-Ischemia in Neonatal Rat Brains. Oxid Med Cell Longev. 2021 Mar 6;2021:8848015. doi: 10.1155/2021/8848015. eCollection 2021.
- Lenart J, Augustyniak J, Lazarewicz JW, Zieminska E. Altered expression of glutamatergic and GABAergic genes in the valproic acid-induced rat model of autism: a screening test. Toxicology. 2020; Jul;440:152500. doi: 10.1016/j.tox.2020.152500.
- Sunderland P, Augustyniak J, Lenart J, Bużańska L, Carlessi L, Delia D, Sikora E. ATM-deficient neural precursors develop senescence phenotype with disturbances in autophagy. Mech Ageing Dev. 2020; Sep;190:111296. doi:10.1016/j.mad.2020.111296.
- Kosinski M, Figiel-Dabrowska A, Lech W, Wieprzowski L, Strzalkowski R, Strzemecki D, Cheda L, Lenart J, Domanska-Janik K, Sarnowska A. Bone Defect Repair Using a Bone Substitute Supported by Mesenchymal Stem Cells Derived from the Umbilical Cord. Stem Cells Int. 2020; Apr 5;2020:1321283. doi: 10.1155/2020/1321283.
- Graczyk S, Perlińska-Lenart U, Górka-Nieć W, Lichota R, Piłsyk S, Zembek P, Lenart J, Bernat P, Gryz E,Augustyniak J, Palamarczyk G, Kruszewska JS. Increased activity of the sterol branch of the mevalonate pathway elevates glycosylation of secretory proteins and improves antifungal properties of Trichoderma atroviride. Fungal Genet Biol. 2020; Apr;137:103334. doi: 10.1016/j.fgb.2020.103334.
- Lenart J, Bratek E, Lazarewicz JW, Zieminska E. Changes in the Expression of SNAP-25 Protein in the Brain of Juvenile Rats in Two Models of Autism. J Mol Neurosci. 2020;Sep;70(9):1313-1320. doi: 10.1007/s12031-020-01543-6.
- Dutta A, Karanth SS, Bhattacharya M, Liput M, Augustyniak J, Cheung M, Stachowiak EK, Stachowiak MK. A proof of concept 'phase zero' study of neurodevelopment using brain organoid models with Vis/near-infrared spectroscopy and electrophysiology. Sci Rep. 2020 Dec 2;10(1):20987. doi: 10.1038/s41598-020-77929-8.
- Tuchalska-Czuroń J, Lenart J, Augustyniak J, Durlik M. Clinical value of tissue DNA integrity index in pancreatic cancer. Surgeon. 2020 Oct;18(5):269-279. doi: 10.1016/j.surge.2019.10.008.
- Tuchalska-Czuroń J, Lenart J, Augustyniak J, Durlik M. Clinical value of tissue DNA integrity index in pancreatic cancer. Surgeon. 2020; Oct;18(5):269-279. doi: 10.1016/j.surge.2019.10.008.
- Justyna Augustyniak, Alessia Bertero, Teresa Coccini, Diego Baderna, Leonora Buzanska, Francesca Caloni. Organoids are promising tools for species-specific in vitro toxicological studies; Review J Appl Toxicol. 2019 Dec;39(12):1610-1622. doi: 10.1002/jat.3815
- Bertero A, Augustyniak J, Buzanska L, Caloni F. Species-specific models in toxicology: in vitro epithelial barriers. Environ Toxicol Pharmacol. 2019 Aug;70:103203. doi: 10.1016/j.etap.2019.103203.
- Dariusz Jastrzebski, Beata Toczylowska, Elzbieta Zieminska, Aleksandra Zebrowska, Sabina Kostorz-Nosal, Elzbieta Swietochowska, Camillo Di Giulio, Dariusz Ziora. The effects of exercise training on lipid profile in patients with sarcoidosis. Sci Rep. 2021 Mar 10;11(1):5551. doi: 10.1038/s41598-021-84815-4
- Toczylowska B, Zieminska E, Senator P, Lazarewicz JW. Hippocampal Metabolite Profiles in Two Rat Models of Autism: NMR-Based Metabolomics Studies. Mol Neurobiol. 2020; Jul;57(7):3089-3105.doi: 10.1007/s12035-020-01935-0.
- Toczylowska B, Zieminska E, Michałowska M, Chalimoniuk M, Fiszer U. Changes in the metabolic profiles of the serum and putamen in Parkinson's disease patients - In vitro and in vivo NMR spectroscopy studies. Brain Res. 2020; Sep 12;1748:147118. doi: 10.1016/j.brainres.2020.147118.
- Bronisz A, Rooj AK, Krawczyński K, Peruzzi P, Salińska E, Nakano I, Purow B, Chiocca EA, Godlewski J. The nuclear DICER-circular RNA complex drives the deregulation of the glioblastoma cell microRNAome. Sci Adv. 2020 Dec 16;6(51):eabc0221. doi: 10.1126/sciadv.abc0221.
- Bratek E, Ziembowicz A, Salinska E. N-Acetylaspartylglutamate (NAAG) Pretreatment Reduces Hypoxic-Ischemic Brain Damage and Oxidative Stress in Neonatal Rats. Antioxidants (Basel). 2020; Sep 17;9(9):E877. doi: 10.3390/antiox9090877
- Rzemieniec J, Bratek E, Wnuk A, Przepiórska K, Salińska E, Kajta M. Neuroprotective effect of 3,3'-Diindolylmethane against perinatal asphyxia involves inhibition of the AhR and NMDA signaling and hypermethylation of specific genes. Apoptosis. 2020; Aug 20. doi: 10.1007/s10495-020-01631-3.
- Bronisz A, Salińska E, Chiocca EA, Godlewski J. Hypoxic Roadmap of Glioblastoma-Learning about Directions and Distances in the Brain Tumor Environment. Cancers (Basel). 2020; May 13;12(5):1213. doi: 10.3390/cancers12051213
- Krolik A, Diamandakis D, Zych A, Stafiej A,Salinska E. The involvement of TRP channels in memory formation and task retrieval in a passive avoidance task in one-day old chicks. Neurobiol Learn Mem. 2020, May;171:107209. doi: 10.1016/j.nlm.2020.107209.
- Raulinajtys-Grzybek M, Grabska-Liberek I, Opala A, Słomka M, Chrobot M. Budget impact analysis of lens material on the posterior capsule opacification (PCO) as a complication after the cataract surgery. Cost Eff Resour Alloc. 2020; Jun 16;18:19. doi: 10.1186/s12962-020-00214-y.
- Janik A, Niewiadomska M, Perlińska-Lenart U, Lenart J, Kołakowski D, Skorupińska-Tudek K, Swiezewska E, Kruszewska JS, Palamarczyk G. Inhibition of Dephosphorylation of Dolichyl Diphosphate Alters the Synthesis of Dolichol and Hinders Protein N-Glycosylation and Morphological Transitions in Candida albicans. Int J Mol Sci. 2019; Oct 12;20(20):5067. doi: 10.3390/ijms20205067.
- Diamandakis D, Zieminska E, Siwiec M, Tokarski K, Salinska E, Lenart J, Hess G, Lazarewicz JW; Tetrabromobisphenol A-induced depolarization of rat cerebellar granule cells: ex vivo and in vitro studies.; Chemosphere. 2019; May;223:64-73. doi: 10.1016/j.Chemosphere.2019.02.032.
- Augustyniak J, Lenart J, Lipka G, Stepien PP, Buzanska L. Reference Gene Validation via RT-qPCR for Human iPSC-Derived Neural Stem Cells and Neural Progenitors. Mol Neurobiol. 2019; Oct;56(10):6820-6832. doi: 10.1007/s12035-019-1538-x.
- Zychowicz M, Pietrucha K, Podobinska M, Kowalska-Wlodarczyk M, Lenart J, Augustyniak J, Buzanska L. The collagen scaffold supports hiPSC-derived NSC growth and restricts hiPSC. Front Biosci (Schol Ed). 2019; Mar 1;11:105-121.
- Diamandakis D, Zieminska E, Siwiec M, Tokarski K, Salinska E, Lenart J, Hess G, Lazarewicz JW. Tetrabromobisphenol A-induced depolarization of rat cerebellar granule cells: ex vivo and in vitro studies. Chemosphere. 2019; May;223:64-73. doi: 10.1016/j.chemosphere.2019.02.032.
- Augustyniak J, Lenart J, Gaj P, Kolanowska M, Jazdzewski K, Stepien PP, Buzanska L. Bezafibrate Upregulates Mitochondrial Biogenesis and Influence Neural Differentiation of Human-Induced Pluripotent Stem Cells. Mol Neurobiol. 2019; Jun;56(6):4346-4363. doi: 10.1007/s12035-018-1368-2.
- Tuchalska-Czuroń J, Lenart J, Augustyniak J, Durlik M. Is mitochondrial DNA copy number a good prognostic marker in resectable pancreatic cancer? Pancreatology. 2019; Jan;19(1):73-79. doi: 10.1016/j.pan.2018.11.009.
- Ogawa D, Ansari K, Nowicki MO, Salińska E, Bronisz A, Godlewski J. MicroRNA-451 Inhibits Migration of Glioblastoma while Making It More Susceptible to Conventional Therapy.; Noncoding RNA. 2019. Mar 15;5(1). pii: E25. doi: 10.3390/ncrna5010025
- Godlewski J, Lenart J, Salinska E. MicroRNA in Brain pathology: Neurodegeneration the Other Side of the Brain Cancer. Noncoding RNA. 2019; Feb 23;5(1):20. doi: 10.3390/ncrna5010020.
- Podlecka-Piętowska A, Kacka A, Zakrzewska-Pniewska B, Nojszewska M, Zieminska E, Chalimoniuk M, Toczylowska B. Altered Cerebrospinal Fluid Concentrations of Hydrophobic and Hydrophilic Compounds in Early Stages of Multiple Sclerosis-Metabolic Profile Analyses.; J Mol Neurosci. 2019; Sep;69(1):94-105. doi: 10.1007/s12031-019-01336-6.
- Sowinska M, Morawiak M, Bochyńska-Czyż M, Lipkowski AW, Ziemińska E, Zabłocka B, Urbanczyk-Lipkowska Z. Molecular Antioxidant Properties and In Vitro Cell Toxicity of the p-Aminobenzoic Acid (PABA) Functionalized Peptide Dendrimers.; Biomolecules. 2019; Mar 5;9(3). pii: E89. doi: 10.3390/biom9030089.
- Zieminska E, Toczylowska B, Diamandakis D, Hilgier W, Filipkowski RK, Polowy R, Orzel J, Gorka M, Lazarewicz JW. Glutamate, Glutamine and GABA Levels in Rat Brain Measured Using MRS, HPLC and NMR Methods in Study of Two Models of Autism; Front Mol Neurosci. 2018; Nov 16;11:418. doi: 10.3389/fnmol.2018.00418. eCollection 2018.
- Toczylowska B, Jastrzebski D, Kostorz S, Zieminska E, Ziora D. Serum lipidomics in diagnostics of sarcoidosis. Sarcoidosis Vasc Diffuse Lung Dis. 2018; 35(2):150-153. doi: 10.36141/svdld.v35i2.6131.
- Bratek E, Ziembowicz A, Bronisz A, Salinska E. The activation of group II metabotropic glutamate receptors protects neonatal rat brains from oxidative stress injury after hypoxia-ischemia. PLoS One. 2018; Jul 25;13(7):e0200933. doi: 10.1371/journal.pone.0200933. eCollection 2018.
- Bratek E, Ziembowicz A, Salinska E. Pretreatment with Group II Metabotropic Glutamate Receptor Agonist LY379268 Protects Neonatal Rat Brains from Oxidative Stress in an Experimental Model of Birth Asphyxia. Brain Sci. 2018; Mar 17;8(3):48. doi: 10.3390/brainsci8030048.
- Lenart J, Mitochondria w niedotlenieniu mózgu. Postepy Hig Med Dosw. 2017; 71:129-136
- Lenart J, Kogut K, Salinska E. Lateralization of housekeeping genes in the brain of one-day old chicks. Gene Expr Patterns. 2017; Nov;25-26:85-91. doi: 10.1016/j.gep.2017.06.006.
- Lenart J, Zieminska E, Diamandakis D, Lazarewicz JW. Altered expression of genes involved in programmed cell death in primary cultured rat cerebellar granule cells acutely challenged with tetrabromobisphenol A.; Neurotoxicology. 2017; Dec;63:126-136. doi: 10.1016/j.neuro.2017.09.014.
- Zieminska E, Ruszczynska A, Lazarewicz JW. Tetrabromobisphenol A disturbs zinc homeostasis in cultured cerebellar granule cells: A dual role in neurotoxicity. Food Chem Toxicol. 2017. Nov;109(Pt 1):363-375.
- Zieminska E, Lenart J, Diamandakis D, Lazarewicz JW. The Role of Ca2+ Imbalance in the Induction of Acute Oxidative Stress and Cytotoxicity in Cultured Rat Cerebellar Granule Cells Challenged with Tetrabromobisphenol A. Neurochem Res. 2017; Mar;42(3):777-787.
- Godlewski J, Ferrer-Luna R, Rooj AK, Mineo M, Ricklefs F, Takeda YS, Nowicki MO, Salińska E, Nakano I, Lee H, Weissleder R, Beroukhim R, Chiocca EA, Bronisz A. MicroRNA Signatures and Molecular Subtypes of Glioblastoma: The Role of Extracellular Transfer. Stem Cell Reports. 2017; Jun 6;8(6):1497-1505. doi: 10.1016/j.stemcr.2017.04.024.
- Augustyniak J, Lenart J, Zychowicz M, Stepien PP, Buzanska L. Mitochondrial biogenesis and neural differentiation of human iPSC is modulated by idebenone in a developmental stage-dependent manner. Biogerontology. 2017; Aug;18(4):665-677. doi: 10.1007/s10522-017-9718-4.
- Augustyniak J, Lenart J, Zychowicz M, Lipka G, Gaj P, Kolanowska M, Stepien PP, Buzanska L. Sensitivity of hiPSC-derived neural stem cells (NSC) to Pyrroloquinoline quinone depends on their developmental stage; Toxicol In Vitro. 2017, Dec;45(Pt 3): 434-444. doi: 10.1016/j.tiv.2017.05.017.