Zakład Neuropeptydów

Kierownik Zakładu
Dr hab. n. med. (mgr farm.) Piotr Lipiński, email Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , tel. 22 60 86 480; pokój B-724
Pracownicy naukowi
Prof. dr hab. Aleksandra Misicka-Kęsik, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 22 60 86 454 
Dr n. med. Jolanta Dyniewicz, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 22 60 86 480
Dr n. med. (lek. wet.) Piotr Kosson, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 22 60 86 454
Dr n. med. Joanna Matalińska, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 22 60 86 455/548
Dr n. biol. Patrycja Redkiewicz, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 22 60 86 480
Doktoranci
Mgr Katarzyna Kosińska, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 60 86 480

Profil badawczy

• Poszukiwanie nowych substancji czynnych o działaniu przeciwbólowym w bólu ostrym, przewlekłym i neuropatycznym.
• Poszukiwanie nowych substancji czynnych o działaniu przeciwnowotworowym.

Granty

• Radiofarmaceutyki oparte na antagonistach receptora tachykininowego-1 do diagnostyki i terapii nowotworu mózgu - glejaka wielopostaciowego, 2017/25/B/NZ7/01896, kierownik - prof. dr hab. Aleksandra Misicka-Kęsik, 2018-2021.
• Opracowanie modelu homologicznego receptora NK1 z wykorzystaniem danych o międzygatunkowych różnicach wiązalności ligandów, 2016/23/D/NZ7/0363, kierownik - dr Piotr F.J. Lipiński, 2017-2021.

Współpraca krajowa

• Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• Instytut Chemii i Techniki Jądrowej, Warszawa
• Narodowy Instytut Leków, Warszawa
• Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź
• Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja, Kraków

Współpraca zagraniczna

• Biological Research Institute, Hungarian Academy of Sciences, Szeged, Węgry
• University of Arizona, Tucson, USA

Aparatura

• Zestaw preparatywny HPLC (Shimadzu)
• Zestaw HPLC sprzężony ze spektrometrem masowym (LC-MS, Shimadzu)
• Urządzenie filtracyjne 96-dołkowe (harvester) Microbeta Filtermat (Perkin Elmer)
• Urządzenie filtracyjne 24dołkowe (harvester) M-24 Cell Harvester (Brandel)
• Licznik scyntylacyjny i luminescencyjny (1450 LSC & Luminescence Counter, Wallac MicroBeta TriLux, Perkin Elmer)

Metody badawcze

• Synteza organiczna (peptydy i peptydomimetyki)
• Badania powinowactwa receptorowego metodami radioizotopowymi
• Badania in vitro aktywności cytotoksycznej i antyproliferacyjnej
• Badania in vivo aktywności przeciwbólowej w modelach bólu ostrego i przewlekłego
• Modelowanie molekularne oddziaływań receptor-ligand (dokowanie, dynamika molekularna)

Wybrane publikacje

• Halik, P.J.; Lipiński, P.F.J.; Matalińska, J.; Koźmiński, P.; Misicka, A.; Gniazdowska, E. Radiochemical Synthesis and Evaluation of Novel Radioconjugates of Neurokinin 1 Receptor Antagonist Aprepitant Dedicated for NK1R-Positive Tumors, Molecules, 2020, 25 3756.
• Dyniewicz, J.; Lipiński, P.F.J.; Kosson, P.; Bochyńska-Czyż, M.; Matalińska, J.; Misicka, A. Antinociceptive and cytotoxic activity of opioid peptides with hydrazone and hydrazide moieties at the C-terminus, Molecules, 2020, 25, 3429.
• Kowalczyk, A.; Lipiński, P.F.J.; Karoń, K.; Rode, J.E.; Lyczko, K.; Dobrowolski, J.Cz.; Donten, M.; Kaczorek, D.; Poszytek, J.; Kawęcki, R.; Łapkowski, M.; Malkowska, A.; Grudziński, I.P.; Nowicka, A.M. Enantioselective sensing of (S)-Thalidomide in blood plasma with a chiral naphthalene diimide derivative, Biosens Bioelectron, 2020, 167, 112446.
• Matalińska J.; Lipiński P.F.J.; Kotlarz A.; Misicka A. Antiproliferative effects of [D-Pro2, D-Trp7,9]-substance P and aprepitant on several cancer cell lines and their selectivity in comparison to normal cells, Folia Neuropathol, 2020, 3, in press.
• Tymecka, D., Lipiński, P.F.J.; Kosson, P.; Misicka, A. beta2-Homo-Amino Acid Scan of Mu-Selective Opioid Tetrapeptide TAPP,Molecules, 2020, 25, 2461
  Adamska-Bartłomiejczyk, A.; Lipiński P.F.J.; Piekielna-Ciesielska, J.; Kluczyk, A.; Janecka, A Pharmacological profile and molecular modeling of cyclic opioid analogs incorporating various phenylalanine derivatives,ChemMedChem, 2020, 15.
• Kokocinska-Kusiak, A.; Matalińska, J.; Sacharczuk, M.; Sobczyńska, M.; Góral-Radziszewska, K.; Wileńska, B.; Misicka, A.; Jezierski, T. Can mice be trained to discriminate urine odor of conspecifics with melanoma before clinical symptoms appear?J Vet Beh 2020 doi: 10.1016/j.jveb.2020.04.004 
• Bochynska-Czyz, M.; Redkiewicz, P.; Kozlowska, H.; Matalinska, J.; Konop, M.; Kosson, P. Can keratin scaffolds be used for creating three-dimensional cell cultures?Open Medicine, 2020 15, 249 DOI: 10.1515/med-2020-0031
• Matalińska, J.; Lipiński, P.F.J.; Kotlarz, A.; Kosson, P.; Muchowska, A.; Dyniewicz, J. Evaluation of Receptor Affinity, Analgesic Activity and Cytotoxicity of a Hybrid Peptide, AWL3020.Int J Pept Res Ther. doi:10.1007/s10989-020-10051-5
• Fedorczyk, B.; Lipiński, P.F.J.; Puszko, A.K.; Tymecka, D.; Wilenska, B.; Dudka, W.; Perret, G.Y.; Wieczorek, R.; Misicka, A. Triazolopeptides Inhibiting the Interaction between Neuropilin-1 and Vascular Endothelial Growth Factor-165. Molecules 2019, 24, 1756.
• Lipiński, P.; Kosson, P.; Matalińska, J.; Roszkowski, P.; Czarnocki, Z.; Jarończyk, M.; Misicka, A.; Dobrowolski, J.; Sadlej, J. Fentanyl Family at the Mu-Opioid Receptor: Uniform Assessment of Binding and Computational Analysis.Molecules 2019, 24, 740.
• Lipiński, P.F.J.; Szűcs, E.; Jarończyk, M.; Kosson, P.; Benyhe, S.; Misicka, A.; Dobrowolski, J.C.; Sadlej, J. Affinity of fentanyl and its derivatives for the σ 1 -receptor.Medchemcomm 2019, 10, 1187.
• Lipiński, P.F.J.; Jarończyk, M.; Dobrowolski, J.C.; Sadlej, J. Molecular dynamics of fentanyl bound to μ-opioid receptor. Mol. Model. 2019, 25, 144.
• Wilenska, B.; Tymecka, D.; Włodarczyk, M.; Sobolewska-Włodarczyk, A.; Wiśniewska-Jarosińska, M.; Dyniewicz, J.; Somogyi, Á.; Fichna, J.; Misicka, A. Enkephalin degradation in serum of patients with inflammatoryboweldiseases. Reports 2019, 71, 42.
• Zatorski, H.; Salaga, M.; Zielińska, M.; Wasilewski, A.; Misicka, A.; Sacharczuk, M.; Fichna, J. High activity of endogenous opioid system protects against gastric damage development in mouse models of gastric mucosal injury.  Reports 2019, 71, 218.
• Puszko, A.K.; Sosnowski, P.; Pułka-Ziach, K.; Hermine, O.; Hopfgartner, G.; Lepelletier, Y.; Misicka, A. Urea moiety as amide bond mimetic in peptide-like inhibitors of VEGF-A165/NRP-1 complex. Med. Chem. Lett. 2019, 29, 2493.
• Puszko, A.K.; Sosnowski, P.; Tymecka, D.; Raynaud, F.; Hermine, O.; Lepelletier, Y.; Misicka, A. Neuropilin-1 peptide-like ligands with proline mimetics, tested using the improved chemiluminescence affinity detection method.Medchemcomm 2019, 10, 332.
• Sowinska, M.; Morawiak, M.; Bochyńska-Czyż, M.; Lipkowski, A.; Ziemińska, E.; Zabłocka, B.; Urbanczyk-Lipkowska, Z. Molecular Antioxidant Properties and In Vitro Cell Toxicity of the p-AminobenzoicAcid (PABA) Functionalized Peptide Dendrimers.Biomolecules 2019, 9, 89.
• Ciechanowicz, P.; Rakowska, A.; Sikora, M.; Rudnicka, L. JAK-inhibitors in dermatology: current evidence and future applications. Dermatolog. Treat. 2019, 30, 648.
• Muchowska, A.; Redkiewicz, P., Różycki K., Matalińska J.; Lipiński PFJ.; Czuwara J.; Kosson P. The analgesic hybrid of dermorphin/substance P and analog of enkephalin improve wound healing in streptozotocin-induced diabetic rats.WoundRepair Regen. 2019, doi:10.1111/wrr.12775.
• Konop, M.; Kłodzińska E.; Borowiec J.; Laskowska AK.; Czuwara J; Konieczka P.; Cieślik B.; Waraksa E.; Rudnicka L. Application of micellar electrokinetic chromatography for detection of silver nanoparticles released from wound dressing.2019, 40, 1565.

Zakład Neurobiologii Naprawczej

Kierownik
dr hab. Joanna Sypecka, prof. IMDiK, tel. 22 60 86 510, 60 86 508, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ; pokój B-123
Sekretariat
Krystyna Wąsik, tel. 22 60 86 510, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ; pokój B-126
Pracownicy naukowi
dr hab. Małgorzata Nałęcz  tel. 22 60 86 532,Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..pl
dr hab. Luiza Stanaszek  tel. 22 60 86 532, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Sylwia Dąbrowska tel. 22 60 86 471, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Justyna Janowska  tel. 22 60 86 448,Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Justyna Gargaś  tel. 22 60 86 448, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Pracownicy techniczni
Halina Zając tel. 22 60 86 531
Doktoranci
mgr Michał Frańczak, tel. 22 60 86 529, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 
mgr Paulina Gębala tel. 22 60 86  471, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
mgr Weronika Maksymiuk tel. 22 60 86 529, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.  
mgr Paulina Pawelec  tel. 22 60 86 618, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
mgr Karolina Ziąbska  tel. 22 60 86 618, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Profil badawczy
Badania prowadzone w Zakładzie Neurobiologii Naprawczej mają na celu określenie podłoża i przebiegu wybranych chorób neurologicznych oraz opracowywanie potencjalnych strategii terapeutycznych z użyciem somatycznych komórek macierzystych. Przedmiotem naszych zainteresowań są mezenchymalne komórki macierzyste pochodzące ze szpiku kostnego ludzi i zwierzęce komórki glejowe. Główne zagadnienia badawcze dotyczą:

• oceny efektywności przeszczepu ludzkich progenitorów glejowych w modelu stwardnienia zanikowego bocznego (ALS) u myszy
• wyjaśnienia roli acetylacji/deacetylacji histonów w stymulacji endogennej neurogenezy w modelu asfiksji okołoporodowej
• zbadania procesu dojrzewania oligodendrocytów oraz przebiegu procesów mielinizacji w modelach wybranych chorób hypo/demielinizacyjnych
• ewaluacji wybranych mechanizmów interakcji neuron-glej oraz między poszczególnymi typami komórek glejowych w OUN
• procesów regeneracji tkanki nerwowej szczura w następstwie cytotoksycznego uszkodzenia tkanki z zastosowaniem inhibitora pompy sodowo-potasowej (ouabainy) po transplantacji ludzkich komórek mezenchymalnych szpiku kostnego

Granty

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Biologii, Warszawa
• Uniwersytet Warszawski, Centrum Nowych Technologii, Warszawa
• Politechnika Warszawska, Zakład Inżynierii Fotonicznej Instytutu Mikromechaniki i Fotoniki, Wydziału Mechatroniki, Warszawa
• SGGW, Instytut Medycyny Weterynaryjnej, Katedra Nauk Przedklinicznych
• Uniwersytet w Toruniu, Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych, Katedra Fizjologii Zwierząt i Neurobiologii

Współpraca zagraniczna

• Department of Neuroscience, Biomedicine and Movement Sciences, University of Verona, Verona, Włochy
• Département des Neurosciences Fondamentales, Université de Lausanne, Szwajcaria
• NeuroDiderot, Université de Paris, Inserm, Paris, Francja
• Perinatal Center, Institute of Neuroscience and Physiology,  Sahlgrenska Academy, University of Gothenburg, Gothenburg, Szwecja
• Department of Diagnostic Radiology and Nuclear Medicine, University of Maryland, Baltimore, Baltimore, MD, USA
• 3B’s Group, University of Minho, Braga, Portugalia

Aparatura

• System do obrazowania żeli (G-Box Chemi XR5 Syngene)
• Termocykler z blokiem grzejnym (Eppendorf)
• Aparat real-time PCR (Applied Biosystems)
• Spektrofotometr typu NanoDrop ((Termo-Scientific)
• Cytowirówka (Shandon Cytospin 4)
• Wirówka laboratoryjna (Eppendorf Centrifuge 5430R)
• Elektroporator (Bio-RAD CE Module + Gene Pulser Xcell)
• Komory laminarne
• Inkubatory do hodowli komórek
• Zamrażarka niskotemperaturowa
• Aparat stereotaktyczny dla szczurów wraz z adapterem dla myszy (Stoelting)
• Pochłaniacz oparów gazów do anestezji (Stoelting)
• Inkubator do indukcji hipoksji u zwierząt
• Pompa do mikroiniekcji
• Mikroskop operacyjny (Carl Zeiss OPMI pico)

Metody badawcze

• in vitro: hodowle komórkowe pierwotne ludzkich komórek mezenchymalnych szpiku kostnego oraz szczurzych i mysich komórek glejowych
• ex vivo: hodowle organotypowe skrawków mózgów szczurzych oraz skrawków hipokampa
• in vivo: modele zwierzęce, w tym model cytotoksycznego uszkodzenia mózgu indukowany ouabainą; model asfiksji okołoporodowej oraz model demielinizacji OUN - ALS (myszy rag2/shi )
• izolowanie mikropęcherzyków z ludzkich macierzystych komórek mezenchymalnych szpiku kostnego
• znakowanie komórek barwnikami przyżyciowymi (SPIO, GFP, CMFDA, PKH26)
• ocena zdolności funkcjonalnych komórek do przepływu, adhezji i migracji w warunkach in vitro z zastosowaniem specjalistycznych komór i videomikroskopii
• metody biochemiczne, w tym: elektroforeza, ELISA, LUMINEX, cytometria przepływowa, Western blot, zymografia in situ, ocena metylacji i acetylacji chromatyny
• metody biologii molekularnej: transfekcje mRNA i DNA do komórek; fuzja z białkiem GFP; RT- PCR, qRT-PCR
• transplantacja komórek u gryzoni drogą bezpośredniej infuzji do mózgu, zbiornika wielkiego, rdzenia kręgowego lub podania systemowego (dożylna, dotętnicza),
• techniki immunocytochemiczne oraz immunohistochemiczne

Patenty

• HYDROGEL COMPRISING MANGANES, METHODS AND USES THEREOF, Application No/Patent No 17209876.6 – 1109 (zgłoszenie patentowe)
• ZASTOSOWANIE MIKROPĘCHERZYKÓW POCHODZĄCYCH Z KOMÓREK MACIERZYSTYCH W LECZENIU STANU ZAPALNEGO MÓZGU, ZWŁASZCZA WYWOŁANEGO UDAREM, numer P.425 406, International Application No PCT/PL2019/050027 (zgłoszenie patentowe)
  
  Wybrane publikacje

Janowska J, Gargas J, Zajdel K, Wieteska M, Lipinski K, Ziemka-Nalecz M, Frontczak-Baniewicz M, Sypecka J. Oligodendrocyte progenitor cells' fate after neonatal asphyxia-Puzzling implications for the development of hypoxic-ischemic encephalopathy. Brain Pathol. 2024 Mar 19:e13255. doi: 10.1111/bpa.13255.

Rogujski P, Lukomska B, Janowski M, Stanaszek L Glial-restricted progenitor cells: a cure for diseased brain? Biol Res. 2024 Mar 12;57(1):8. doi: 10.1186/s40659-024-00486-1

Gargas J, Janowska J, Gebala P, Maksymiuk W, Sypecka J. Reactive Gliosis in Neonatal Disorders: Friend or Foe for Neuroregeneration? Cells. 2024 Jan 11;13(2):131. doi: 10.3390/cells13020131  

Andrzejewska A, Grzela R, Stankiewicz-Drogon A, Rogujski P, Nagaraj S, Darzynkiewicz E, Lukomska B, Janowski M. Mesenchymal stem cell engineering by ARCA analog-capped mRNA. Mol Ther Nucleic Acids. 2023 Jul 17;33:454-468. doi: 10.1016/j.omtn.2023.07.006.

Janowska J, Gargas J, Sypecka J. Pearls and Pitfalls of Isolating Rat OPCs for In Vitro Culture with Different Methods. Cell Mol Neurobiol. 2023 Jul 5. doi: 10.1007/s10571-023-01380-2. 

Palasz E, Wilkaniec A, Stanaszek L, Andrzejewska A, Adamczyk A. Glia-Neurotrophic Factor Relationships: Possible Role in Pathobiology of Neuroinflammation-Related Brain Disorders.  Int J Mol Sci. 2023 Mar 28;24(7):6321. doi: 10.3390/ijms24076321.

Vieira S, Strymecka P.  Stanaszek L., Silva-Correia J., Drela K. , Fiedorowicz M. ,Malysz-Cymborska I. , Janowski M., Reis RL, Lukomska B., Walczak P.,  Oliveira JM.  Mn-Based Methacrylated Gellan Gum Hydrogels for MRI-Guided Cell Delivery and Imaging. Bioengineering 28 Mar 2023;10(4), 427; https://doi.org/10.3390/bioengineering10040427

Ziemka-Nalecz M., Pawelec P. Ziabska K, Zalewska T: Sex Differences in Brain Disorders Int. J. Mol. Sci. 2023, 24(19), 14571; https://doi.org/10.3390/ijms241914571

Zajdel K, Janowska J, Frontczak-Baniewicz M, Sypecka J, Sikora B. Upconverting Nanoparticles as a New Bio-Imaging Strategy-Investigating Intracellular Trafficking of Endogenous Processes in Neural Tissue. Int J Mol Sci. 2023 Jan 6;24(2):1122. doi: 10.3390/ijms24021122.

Zalewska, T.; Pawelec, P.; Ziabska, K.; Ziemka-Nalecz, M. Sexual Dimorphism in Neurodegenerative Diseases and in Brain Ischemia. Biomolecules 2023, 13, 26. https://doi.org/10.3390/biom13010026      

Gargas J, Janowska J, Ziabska K, Ziemka-Nalecz M, Sypecka J. Neonatal Rat Glia Cultured in Physiological Normoxia for Modeling Neuropathological Conditions In Vitro. Int J Mol Sci. 2022 May 26;23(11):6000. doi: 10.3390/ijms23116000

Araszkiewicz AM, Oliveira EP, Svendsen T, Drela K, Rogujski P, Malysz-Cymborska I, Fiedorowicz M, Reis RL, Oliveira JM, Walczak P, Janowski M, Lukomska B, Stanaszek L. Manganese-Labeled Alginate Hydrogels for Image-Guided Cell Transplantation. Int J Mol Sci. 2022 Feb 23;23(5):2465

Dabrowska S, Andrzejewska A, Janowski M, Lukomska B. Immunomodulatory and Regenerative Effects of Mesenchymal Stem Cells and Extracellular Vesicles: Therapeutic Outlook for Inflammatory and Degenerative Diseases. Front Immunol. 2021 Feb 5;11:591065. doi: 10.3389/fimmu.2020.591065

Dabrowska S, Andrzejewska A, Kozlowska H, Strzemecki D, Janowski M, Lukomska B. Neuroinflammation evoked by brain injury in a rat model of lacunar infarct. Exp Neurol. 2021 Feb;336:113531. doi: 10.1016/j.expneurol.2020.113531

Stanaszek L, Majchrzak M, Drela K, Rogujski P, Sanford J, Fiedorowicz M, Gewartowska M, Frontczak-Baniewicz M, Walczak P, Lukomska B, Janowski M. Myelin-Independent Therapeutic Potential of Canine Glial-Restricted Progenitors Transplanted in Mouse Model of Dysmyelinating Disease. Cells. 2021 Nov 1;10(11):2968.

Ziabska K, Ziemka-Nalecz M, Pawelec P, Sypecka J, Zalewska T. Aberrant Complement System Activation in Neurological Disorders. Int J Mol Sci. 2021 Apr 28;22(9):4675

Nowak B, Rogujski P, Janowski M, Lukomska B, Andrzejewska A. Mesenchymal stem cells in glioblastoma therapy and progression: How one cell does it all. Biochim Biophys Acta Rev Cancer. 2021 Aug;1876(1):188582.

Andrzejewska A, Dabrowska S, Lukomska B, Janowski M. Mesenchymal Stem Cells for Neurological Disorders. Adv Sci (Weinh). 2021 Feb 24;8(7):2002944.

Pawelec P, Ziemka-Nalecz M, Sypecka J, Zalewska T. The Impact of the CX3CL1/CX3CR1 Axis in Neurological Disorders. Cells. 2020 Oct 13;9(10):2277.

Janowska J, Gargas J, Ziemka-Nalecz M, Zalewska T, Sypecka J. Oligodendrocyte Response to Pathophysiological Conditions Triggered by Episode of Perinatal Hypoxia-Ischemia: Role of IGF-1 Secretion by Glial Cells. Mol Neurobiol. 2020;57(10):4250-4268 DOI:10.1007/s12035-020-02015-z.

Drela K, Stanaszek L, Snioch K, Kuczynska Z, Wrobel M, Sarzynska S, Legosz P, Maldyk P, Lukomska B. Bone marrow-derived from the human femoral shaft as a new source of mesenchymal stem/stromal cells: an alternative cell material for banking and clinical transplantation. Stem Cell Res Ther. 2020;11(1):262. DOI:10.1186/s13287-020-01697-5.

Zalewska T, Jaworska J, Sypecka J, Ziemka-Nalecz M. Impact of a Histone Deacetylase Inhibitor-Trichostatin A on Neurogenesis after Hypoxia-Ischemia in Immature Rats. Int J Mol Sci. 2020;21(11):3808. DOI:10.3390/ijms21113808.

Andrzejewska A, Dabrowska S, Nowak B, Walczak P, Lukomska B, Janowski M. Mesenchymal stem cells injected into carotid artery to target focal brain injury home to perivascular space. Theranostics. 2020;10(15):6615-6628. DOI: 10.7150/thno.43169.

Dabrowska S, Andrzejewska A, Strzemecki D, Muraca M, Janowski M, Lukomska B. Human bone marrow mesenchymal stem cell-derived extracellular vesicles attenuate neuroinflammation evoked by focal brain injury in rats. J Neuroinflammation. 2019 ;16(1):216. DOI:1186/s12974-019-1602-5.

Andrzejewska A, Nowakowski A, Grygorowicz T, Dabrowska S, Orzel J, Walczak P, Lukomska B, Janowski M. Single-cell, high-throughput, real-time in vitro analysis of mRNA-ITGA4-engineered mesenchymal stem cell docking to inflamed endothelium in a microfluidic model with validation in animals with focal brain injury. JCBF&M. 2019; 39:11:2308-2320. DOI:10.1177/0271678X18805238.

Andrzejewska A, Jablonska A, Podobinska M, Dabrowska S, Janowski M, Walczak P, Lukomska B. Labeling of human mesenchymal stem cells with different classes of vital stains: robustness and toxicity. Stem Cell Res Ther. 2019;10(1):187. DOI:10.1186/s13287-019-1296-8.

Dabrowska S, Andrzejewska A, Lukomska B, Janowski M. Neuroinflammation as a target for treatment of stroke using mesenchymal stem cells and extracellular vesicles. J Neuroinflammation. 2019;16(1):178. DOI:10.1186/s12974-019-1571-8.

Drela K, Nowakowski A, Stanaszek L, Kuczynska Z, Lukomska B. Experimental strategies of mesenchymal stem cells propagation - adverse events and potential risk of functional changes. Stem Cells Int. 2019;7012692. DOI:10.1155/2019/7012692.

Lukomska B, Stanaszek L, Zuba-Surma EK, Legosz P, Sarzynska S, Drela K. Challenges and Controversies in Human Mesenchymal Stem Cells Therapy. Stem Cells Int. 2019;9628536.

Andrzejewska A, Lukomska B, Janowski M. Mesenchymal stem cells: from roots to boost. Stem Cells. 2019; 37(7):855-864. DOI:10.1186/s13287-019-1296-8.

Majchrzak M, Drela K, Andrzejewska A, Figurska S, Rogujski P, Fiedorowicz M, Walczak P, Janowski M, Lukomska B, Stanaszek L. A variable hSOD1 copy number influences the phenotypic outcome of SOD1/rag2 mice - immunocompetent model of ALS. Sci Rep. 2019;9(1):799. DOI:10.1038/s41598-018-37235-w.

Janowska J, Gargas J, Ziemka-Nalecz M, Zalewska T, Buzanska L, Sypecka J. Directed glial differentiation and transdifferentiation for neural tissue regeneration. Exp Neurol. 2019; 319:112813. DOI:10.1016/j.expneurol.2018.08.010.

Jaworska J, Zalewska Z, Sypecka J, Ziemka-Nalecz M. Effect of HDAC inhibitor, Sodium butyrate, on neurogenesis in a rat model of neonatal hypoxia-ischemia. Potential mechanism of action. Mol Neurobiol. 2019;56(9):6341-6370. DOI:10.1007/s12035-019-1518-1

Dabrowska S, Sypecka J, Jablonska, Strojek L, Wielgos M, Domanska-Janik K, Sarnowska A. Neuroprotective Potential and Paracrine Activity of Stromal Vs. Culture-Expanded hMSC Derived from Wharton Jelly under Co-Cultured with Hippocampal Organotypic Slices. Mol Neurobiol. 2018;55(7):6021-6036.    

Dabrowska  S, Del Fattore A, Karnas E, Frontczak-Baniewicz, Kozlowska H, Muraca M, Janowski M, Lukomska B. Imaging of extracellular vesicles derived from human bone marrow mesenchymal stromal cells using fluorescent and magnetic labels. Int J Nanomedicine. 2018;13:1653-1664.

Janowska J, Sypecka J. Therapeutic Strategies for Leukodystrophic Disorders Resulting from Perinatal Asphyxia: Focus on Myelinating Oligodendrocytes. Mol Neurobiol. 2018;55(5):4388-4402.

Janowska J, Gargas J, Ziemka-Nalecz M, Zalewska T, Buzanska L, Sypecka J. Directed glial differentiation and transdifferentiation for neural tissue regeneration. Exp Neurol. 2018.DOI:S0014-4886(18)30401-1.

Ziemka-Nalecz M, Jaworska J, Sypecka J, Zalewska T. Histone deacetylase inhibitors: a therapeutic key in neurological disorders? J Neuropathol Exp Neurol. 2018;77(10):855-870.

Ziemka-Nalecz M, Janowska J, Strojek L, Jaworska J, Zalewska T, Frontczak-Baniewicz M, Sypecka J. Impact of neonatal hypoxia-ischemia on oligodendrocyte survival, maturation and myelinating potential. J Cellular Mol Med. 2018;22(1):207-222.

Janowska J, Ziemka-Nalecz M, Sypecka J. Differentiation of rat oligodendroglial cells is highly influenced by oxygen tension: in vitro model mimicking physiologically normoxic conditions. Int J Mol Sci. 2018;24:19(2):331.

Nowakowski A,  Andrzejewska A, Boltze J, Nitzsche F, Cui L, Jolkkonen J, Walczak P, Lukomska B,  Janowski M. Translation, but not transfection limits clinically relevant, exogenous mRNA based induction of alpha-4 integrin expression on human mesenchymal stem cells. Sci Rep. 2017:7(1):1103.

Ziemka-Nalecz M, Jaworska J, Zalewska T. Insights into the neuroinflammatory responces after neonatal hypoxia-ischemia.  J Neuropath Exp Neurology. 2017; 76(8):644-654.

Ziemka-Nalecz M, Jaworska J, Sypecka J, Polowy R, Filipkowski R, Zalewska T. Sodium butyrate, a histone deacetylase inhibitor, exhibits neuroprotective/neurogenic effects in a rat model of neonatal hypoxia –ischemia. Mol Neurobiol. 2017;54(7):5300-5318.

Jaworska J, Ziemka-Nalecz M, Sypecka J, Zalewska T. The potential neuroprotective role of histone deacetylase inhibitor Sodium Butyrate after neonatal hypoxia-ischemia. J Neuroinflammation. 2017;14(1):34.

Sypecka J, Ziemka-Nalecz M, Dragun-Szymczak P, Zalewska T. A simple, xeno-free method for oligodendrocyte derivation from human neural stem cells derived from umbilical cord: engagement of gelatinases in the cell commitment and differentiation. J Tissue Eng Regen Med. 2017;11(5):1442-1455.

 

Zakład Neurochemii

Kierownik:
prof. dr hab. Elżbieta Salińska; 22 608 6528; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-402

Pracownicy naukowi:
• dr hab. Elżbieta Ziemińska, profesor IMDiK PAN; 22 608 6533; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-428
• dr inż. Justyna Augustyniak; 22 608 6534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-404
• dr inż. Ewelina Bratek-Gerej; 22 608 6534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-404
• dr Damian Mielecki; 22 6086534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-404

Pracownicy techniczni:
mgr Jakub Fiedorowicz; 22 6086 534; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój B-404

Sekretariat:
mgr Aleksandra Stafiej; 22 608 6528; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pokój. B-401

Profil badawczy:
Rola naturalnych procesów adaptacyjnych oraz egzo- i endogennych substancji o potencjale neuroprotekcyjnym w prewencji, diagnostyce i terapii chorób neurodegeneracyjnych.

• Poszukiwanie mechanizmów uszkodzenia mózgu spowodowanego niedokrwieniem, oraz skutecznych metod neuroprotekcji
• Badania nad molekularnymi mechanizmami uczenia się i zapamiętywania, ze szczególnym uwzględnieniem roli neurotransmisji glutaminianergicznej oraz aktywowanych kanałów przepuszczalnych dla jonów wapnia
• Wykorzystanie analiz ekspresji genów (RT-qPCR, RNA-seq) w badaniach zmian neurorozwojowych indukowanych przez leki oraz substancje neurotoksyczne w modelach komórkowych oraz zwierzęcych
• Zastosowanie analizy profili metabolicznych do oceny mechanizmów działania czynników środowiskowych oraz leków w modelach komórkowych i zwierzęcych (badania we współpracy z IBIB PAN)
• Ocena mechanizmów powstawania i rozwoju zmian chorobowych na poziomie metabolomu u ludzi (badania we współpracy z IBIB PAN)

Metody badawcze:
• mikrodializa mózgu szczura
• perfuzja mózgu szczura
• hipobaria i hiperbaria tlenowa i powietrzna
• obrazowanie w mikroskopie fluorescencyjnym, konfokalnym
• ocena powinowactwa (wiązania) ligandów
• oznaczanie aktywności enzymów antyoksydacyjnych metodą ELISA
• oznaczanie apoptozy (TUNEL)
• analiza ekspresji białek metodą Western blot
• izolacja kwasów nukleinowych (RNA, DNA)
• analiza ekspresji genów: PCR, RT- PCR, qRT-PCR, RNA-seq
• analiza profili metabolicznych: spektroskopia NMR

Stosowane modele badawcze:
in vivo
model asfiksji okołoporodowej u 7-dniowych osesków szczurzych
model globalnej ischemii u myszoskoczków
model pasywnego unikania bodźców smakowych na 1-dniowych kurczętach
in vitro
hodowla pierwotna komórek ziarnistych móżdżku szczura
hodowle progenitorów neuralnych oraz komórek śródbłonka naczyniowego otrzymanych poprzez różnicowanie komórek hiPSCs
organoidy mózgowe i naczyniowe
Aparatura:
• aparat stereotaktyczny, zestaw do mikrodializy małych zwierząt laboratoryjnych
• system do perfuzji ciągłej
• zestaw anestezjologiczny do operacji na małych zwierzętach
• komora hipobaryczna oraz komora hiperbaryczna
• ultrawirówka preparacyjna Optima XPN Series (Beckman)
• densytometr ImageScanner III Labscan 6.0 (GE Healtcare) z oprogramowaniem
• kriostat Leica
• mikrotom
• aparaty do elektroforezy białek (WB)
• wielofunkcyjny czytnik mikropłytek FLUOstar Omega - fluorymetr, luminometr i spektrofotometr (BMG Labtech); ex: 340,390,405,440,485,530,590; em: 340,485,510,520,580,620 nm
• czytnik mikropłytek FLUOROSKAN FL- fluorymetr, luminometr (Labsystems); ex: 400,440,485,530,544; em: 485,520,527,538,590,620 nm
• homogenizator tkankowy
• spektrofotometr do pomiaru ilości kwasów nukleinowych, Denovix DS11
• termocykler: Civic Cycer II (Biotach, INC)
• lightcycler 96 (Roche)

Współpraca krajowa:
• Instytut Farmakologii PAN, Kraków
• Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN, Warszawa
• Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Warszawa
• Instytut Chemii Organicznej PAN, Warszawa
• Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Współpraca zagraniczna:
• University at Buffalo, The State University of New York, NY, USA;
• Sathyabama Institute of Science and Technology, Chennai, Indie
• University of Milan, Mediolan, Włochy

Granty badawcze:
• Badanie mechanizmów neuroprotekcyjnego działania agonistów receptorów metabotropowych grupy II (mGluR2/3) w modelowej asfiksji okołoporodowej noworodków szczura.- finansowany przez NCN ( DEC- 2016/23/N/NZ7/01942), kierownik projektu: mgr inż. Ewelina Bratek (2017-2019) https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?projekt_id=355361
• Badanie ekspresji genów potencjalnie uczestniczących w patogenezie autyzmu w dwóch modelach zwierzęcych: walproinianowym i talidomidowym. – finansowany przez NCN (DEC-2017/01/X/NZ3/01049), kierownik projektu: dr hab. Elżbieta Ziemińska (2017-2018)
• Badanie ekspresji białka SNAP-25, analiza metabolomiczna NMR i charakterystyka behawioralna w zwierzęcych modelach autyzmu dziecięcego: odniesienie do hipotezy glutaminianowej - finansowany przez NCN (DEC-2014/15/B/NZ4/04490), kierownik projektu: prof. dr hab. Jerzy Wiesław Łazarewicz (2015-2018)
https://projekty.ncn.gov.pl/en/index.php?projekt_id=277342
• Udział niespecyficznych kanałów jonowych typu TRP przepuszczalnych dla jonów wapnia w procesach zapamiętywania i przypominania oraz ich powiązania z metabotropowymi receptorami glutaminianu grupy I. - finansowany przez NCN (DEC-2014/15/B/NZ4/04487) kierownik projektu: dr hab. Elżbieta Jolanta Salińska (2015-2018)
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?projekt_id=274136

Wybrane publikacje:
• Augustyniak J, Kozlowska H, Buzanska L. Genes Involved in DNA Repair and Mitophagy Protect Embryoid Bodies from the Toxic Effect of Methylmercury Chloride under Physioxia Conditions. Cells. 2023 Jan 21;12(3):390. doi: 10.3390/cells12030390.
• Beata Toczylowska , Michal Woznica , Elzbieta Zieminska , Leszek Krolicki. Metabolic Biomarkers Differentiate a Surgical Intervertebral Disc from a Nonsurgical Intervertebral Disc. Int J Mol Sci. 2023 Jun 24;24(13):10572. doi: 10.3390/ijms241310572.
• Augustyniak J, Lipka G, Kozlowska H, Caloni F, Buzanska L. Oxygen as an important factor modulating in vitro MeHgCl toxicity associated with mitochondrial genes in hiPSCs. Ecotoxicol Environ Saf. 2022 Aug;241:113737. doi: 10.1016/j.ecoenv.2022.113737.
• Bratek-Gerej E, Ziembowicz A, Salinska E. Group II Metabotropic Glutamate Receptors Reduce Apoptosis and Regulate BDNF and GDNF Levels in Hypoxic-Ischemic Injury in Neonatal Rats. Int J Mol Sci. 2022 Jun 23;23(13):7000. doi: 10.3390/ijms23137000.
• Toczylowska B, Zieminska E, Polowy R, Olszynski KH, Lazarewicz JW. NMR-Based Metabolomics of Rat Hippocampus, Serum, and Urine in Two Models of Autism. Mol Neurobiol. 2022 Sep;59(9):5452-5475. doi: 10.1007/s12035-022-02912-5
• Toczylowska B, Zieminska E, Podlecka-Pietowska A, Ruszczynska A, Chalimoniuk M. Serum metabolic profiles and metal levels of patients with multiple sclerosis and patients with neuromyelitis optica spectrum disorders - NMR spectroscopy and ICP-MS studies. Mult Scler Relat Disord. 2022 Apr;60:103672. doi: 10.1016/j.msard.2022.103672.
• Janik A, Perlińska-Lenart U, Gawarecka K, Augustyniak J, Bratek-Gerej E, Bernat P, Piłsyk S, Skalmowska P, Palamarczyk G, Swiezewska E, Kruszewska JS. Synthesis of Dolichols in Candida albicansIs Co-Regulated with Elongation of Fatty Acids. Int J Mol Sci. 2021 Dec 30;23(1):409. doi: 10.3390/ijms23010409.
• Zieminska E, Ruszczynska A, Augustyniak J, Toczylowska B, Lazarewicz JW. Zinc and Copper Brain Levels and Expression of Neurotransmitter Receptors in Two Rat ASD Models. Front Mol Neurosci. 2021 Jun 29;14:656740. doi: 10.3389/fnmol.2021.656740. eCollection 2021.
• Bratek-Gerej E, Ziembowicz A, Godlewski J, Salinska E. The Mechanism of the Neuroprotective Effect of Kynurenic Acid in the Experimental Model of Neonatal Hypoxia-Ischemia: The Link to Oxidative Stress. Antioxidants (Basel). 2021 Nov 5;10(11):1775.
doi: 10.3390/antiox10111775.
• Bratek-Gerej E, Bronisz A, Ziembowicz A, Salinska E. Pretreatment with mGluR2 or mGluR3 Agonists Reduces Apoptosis Induced by Hypoxia-Ischemia in Neonatal Rat Brains. Oxid Med Cell Longev. 2021 Mar 6;2021:8848015. doi: 10.1155/2021/8848015. eCollection 2021.
• Sowińska M, Szeliga M, Morawiak M, Ziemińska E, Zabłocka B, Urbańczyk-Lipkowska Z. Peptide Dendrimers with Non-Symmetric Bola Structure Exert Long Term Effect on Glioblastoma and Neuroblastoma Cell Lines. Biomolecules. 2021 Mar 15;11(3):435.
doi: 10.3390/biom11030435.
• Jastrzebski D, Toczylowska B, Zieminska E, Zebrowska A, Kostorz-Nosal S, Swietochowska E, Di Giulio C, Ziora D. The effects of exercise training on lipid profile in patients with sarcoidosis. Sci Rep. 2021 Mar 10;11(1):5551. doi: 10.1038/s41598-021-84815-4.
• Dutta A, Karanth SS, Bhattacharya M, Liput M, Augustyniak J, Cheung M, Stachowiak EK, Stachowiak MK. A proof of concept 'phase zero' study of neurodevelopment using brain organoid models with Vis/near-infrared spectroscopy and electrophysiology. Sci Rep. 2020 Dec 2;10(1):20987. doi: 10.1038/s41598-020-77929-8.
• Tuchalska-Czuroń J, Lenart J, Augustyniak J, Durlik M. Clinical value of tissue DNA integrity index in pancreatic cancer. Surgeon. 2020 Oct;18(5):269-279. doi: 10.1016/j.surge.2019.10.008.
• Sunderland P, Augustyniak J, Lenart J, Bużańska L, Carlessi L, Delia D, Sikora E. ATM-deficient neural precursors develop senescence phenotype with disturbances in autophagy. Mech Ageing Dev. 2020 Sep;190:111296. doi: 10.1016/j.mad.2020.111296.
• Lenart J, Augustyniak J, Lazarewicz JW, Zieminska E. Altered expression of glutamatergic and GABAergic genes in the valproic acid-induced rat model of autism: A screening test. Toxicology. 2020 Jul;440:152500. doi: 10.1016/j.tox.2020.152500.
• Graczyk S, Perlińska-Lenart U, Górka-Nieć W, Lichota R, Piłsyk S, Zembek P, Lenart J, Bernat P, Gryz E, Augustyniak J, Palamarczyk G. Kruszewska JS. Increased activity of the sterol branch of the mevalonate pathway elevates glycosylation of secretory proteins and improves antifungal properties of Trichoderma atroviride. Fungal Genet Biol. 2020 Apr;137:103334. doi: 10.1016/j.fgb.2020.103334.
• Rzemieniec J, Bratek E, Wnuk A, Przepiórska K, Salińska E, Kajta M. Neuroprotective effect of 3,3'-Diindolylmethane against perinatal asphyxia involves inhibition of the AhR and NMDA signaling and hypermethylation of specific genes.Apoptosis. 2020 Oct;25(9-10):747-762.
doi: 10.1007/s10495-020-01631-3.
• Bratek E, Ziembowicz A, Salinska E. N-Acetylaspartylglutamate (NAAG) Pretreatment Reduces Hypoxic-Ischemic Brain Damage and Oxidative Stress in Neonatal Rats. Antioxidants (Basel). 2020 Sep 17;9(9):877. doi: 10.3390/antiox9090877.
• Lenart J, Bratek E, Lazarewicz JW, Zieminska E. Changes in the Expression of SNAP-25 Protein in the Brain of Juvenile Rats in Two Models of Autism. J Mol Neurosci. 2020 Sep;70(9):1313-1320. doi: 10.1007/s12031-020-01543-6.
• Bronisz A, Rooj AK, Krawczyński K, Peruzzi P, Salińska E, Nakano I, Purow B, Chiocca EA, Godlewski J. The nuclear DICER-circular RNA complex drives the deregulation of the glioblastoma cell microRNAome. Sci Adv. 2020 Dec 16;6(51):eabc0221.
doi: 10.1126/sciadv.abc0221.
• Bronisz A, Salińska E, Chiocca EA, Godlewski J. Hypoxic Roadmap of Glioblastoma-Learning about Directions and Distances in the Brain Tumor Environment. Cancers (Basel). 2020 May 13;12(5):1213. doi: 10.3390/cancers12051213.
• Krolik A, Diamandakis D, Zych A, Stafiej A, Salinska E. The involvement of TRP channels in memory formation and task retrieval in a passive avoidance task in one-day old chicks. Neurobiol Learn Mem. 2020 May;171:107209. doi: 10.1016/j.nlm.2020.107209
• Toczylowska B, Zieminska E, Michałowska M, Chalimoniuk M, Fiszer U. Changes in the metabolic profiles of the serum and putamen in Parkinson's disease patients - In vitro and in vivo NMR spectroscopy studies. Brain Res. 2020 Dec 1;1748:147118.
doi: 10.1016/j.brainres.2020.147118.
• Toczylowska B, Zieminska E, Senator P, Lazarewicz JW. Hippocampal Metabolite Profiles in Two Rat Models of Autism: NMR-Based Metabolomics Studies. Mol Neurobiol. 2020 Jul;57(7):3089-3105. doi: 10.1007/s12035-020-01935-0.
• Augustyniak J, Bertero A, Coccini T, Baderna D, Buzanska L, Caloni F. Organoids are promising tools for species-specific in vitro toxicological studies. J Appl Toxicol. 2019 Dec;39(12):1610-1622. doi: 10.1002/jat.3815. Review.
• Augustyniak J, Lenart J, Lipka G, Stepien PP, Buzanska L. Reference Gene Validation via RT-qPCR for Human iPSC-Derived Neural Stem Cells and Neural Progenitors. Mol Neurobiol. 2019 Oct;56(10):6820-6832. doi: 10.1007/s12035-019-1538-x.
• Bertero A, Augustyniak J, Buzanska L, Caloni F. Species-specific models in toxicology: in vitro epithelial barriers. Environ Toxicol Pharmacol. 2019 Aug;70:103203. doi: 10.1016/j.etap.2019.103203. Review.
• Augustyniak J, Lenart J, Gaj P, Kolanowska M, Jazdzewski K, Stepien PP, Buzanska L. Bezafibrate Upregulates Mitochondrial Biogenesis and Influence Neural Differentiation of Human-Induced Pluripotent Stem Cells. Mol Neurobiol. 2019 Jun;56(6):4346-4363.
doi: 10.1007/s12035-018-1368-2.
• Zychowicz M, Pietrucha K, Podobinska M, Kowalska-Wlodarczyk M, Lenart J, Augustyniak J, Buzanska L. The collagen scaffold supports hiPSC-derived NSC growth and restricts hiPSC. Front Biosci (Schol Ed). 2019 Mar 1;11(1):105-121. doi: 10.2741/S529.
• Tuchalska-Czuroń J, Lenart J, Augustyniak J, Durlik M. Is mitochondrial DNA copy number a good prognostic marker in resectable pancreatic cancer? Pancreatology. 2019 Jan;19(1):73-79. doi: 10.1016/j.pan.2018.11.009.
• Flis S, Bratek E, Chojnacki T, Piskorek M, Skorski T. Simultaneous Inhibition of BCR-ABL1 Tyrosine Kinase and PAK1/2 Serine/Threonine Kinase Exerts Synergistic Effect against Chronic Myeloid Leukemia Cells. Cancers (Basel). 2019 Oct 12;11(10):1544. doi:10.3390/cancers11101544.
• Diamandakis D, Zieminska E, Siwiec M, Tokarski K, Salinska E, Lenart J, Hess G, Lazarewicz JW. Tetrabromobisphenol A-induced depolarization of rat cerebellar granule cells: ex vivo and in vitro studies. Chemosphere. 2019 May;223:64-73.
doi: 10.1016/j.chemosphere.2019.02.032.
• Ogawa D, Ansari K, Nowicki MO, Salińska E, Bronisz A, Godlewski J. MicroRNA-451 Inhibits Migration of Glioblastoma while Making It More Susceptible to Conventional Therapy. Noncoding RNA. 2019 Mar 15;5(1):25. doi: 10.3390/ncrna5010025.
• Godlewski J, Lenart J, Salinska E. MicroRNA in Brain pathology: Neurodegeneration the Other Side of the Brain Cancer. Noncoding RNA. 2019 Feb 23;5(1):20.
doi: 10.3390/ncrna5010020.
• Podlecka-Piętowska A, Kacka A, Zakrzewska-Pniewska B, Nojszewska M, Zieminska E, Chalimoniuk M, Toczylowska B. Altered Cerebrospinal Fluid Concentrations of Hydrophobic and Hydrophilic Compounds in Early Stages of Multiple Sclerosis-Metabolic Profile Analyses. J Mol Neurosci. 2019 Sep;69(1):94-105. doi: 10.1007/s12031-019-01336-6.
• Sowinska M, Morawiak M, Bochyńska-Czyż M, Lipkowski AW, Ziemińska E, Zabłocka B, Urbanczyk-Lipkowska Z. Molecular Antioxidant Properties and In Vitro Cell Toxicity of the p-Aminobenzoic Acid (PABA) Functionalized Peptide Dendrimers. Biomolecules. 2019 Mar 5;9(3):89. doi: 10.3390/biom9030089.

Zakład Komórkowej Transdukcji Sygnału

Kierownik
Prof. dr hab. n. med. Agata Adamczyk tel. 22 608 65 72, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.; pokój C-204

Sekretariat
Dorota Rycko tel. 48-22-60-86-613, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.; pokój C-209

Pracownicy naukowi
prof. dr hab. n. med. Joanna B. Strosznajder, tel.22 608 64 14, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr hab. n. med. Grzegorz A. Czapski, tel.22 608 66 00, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr hab. n. med. Magdalena Gąssowska-Dobrowolska, tel.22 608 64 20, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Anna Wilkaniec, tel.22 608 66 00, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Magdalena Cieślik, tel.22 608 64 20, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Ewelina Pałasz, tel.22 608 64 20, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
dr Gabriela Olech-Kochańczyk, tel.22 608 64 20, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
mgr Ewelina Bielska, tel.22 608 64 13 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Pracownicy naukowo-techniczni
mgr Elżbieta Gawinek, tel. 22 608 64 13, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Post-doc
dr Piotr Wójcik, tel. 22 608 64 13 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Doktoranci
mgr inż. Marta Matuszewska, tel.22 6086413 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
mgr Agnieszka Banaszek tel.22 6086413, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Profil badawczy
Zagadnienia badawcze Zakładu koncentrują się na molekularnych mechanizmach odpowiedzialnych za rozwój zaburzeń neurorozwojowych i chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Parkinsona i Alzheimera. Są to schorzenia uwarunkowane wieloczynnikowo, w patomechanizmie których istotny udział może mieć nadmierna aktywacja układu odpornościowego oraz białka o zaburzonej konformacji: α-synukleina (α-syn) i amyloid beta (Aβ). W szczególności koncentrujemy się na wyjaśnieniu zależności pomiędzy tymi czynnikami, a aktywacją komórek gleju i związanym z tym stresem oksydacyjnym oraz dysfunkcją mitochondriów, co może stanowić wspólne podłoże patologii synaps w rozwijającym się i w dojrzałym mózgu. Badania są prowadzone we współpracy z wieloma ośrodkami krajowymi i zagranicznymi, z wykorzystaniem nowoczesnych technik badawczych oraz licznych modeli eksperymentalnych o różnym poziomie złożoności, od pojedynczych komórek poprzez hodowle organotypowe in vitro i modele zwierzęce, do analizy materiału pochodzącego od pacjentów. Naszym nadrzędnym celem jest wyznaczenie nowych punktów uchwytu dla potencjalnych leków oraz zwiększenie możliwości działań terapeutycznych w chorobach ośrodkowego układu nerwowego związanych z zaburzeniami funkcjonowania synaps.

Granty

Rola receptora purynergicznego P2X7 w wywoływaniu zaburzeń metabolicznych w mózgu i w neurodegeneracji w mysim modelu choroby Parkinsona. NCN, SONATA BIS 13, 2023/50/E/NZ4/00550, 2024-2029; kierownik - dr Anna Wilkaniec

Mechanizmy zależnej od uszkodzenia mitochondriów aktywacji układu immunologicznego w eksperymentalnych modelach choroby Parkinsona. Rola zaburzeń funkcji Parkiny. NCN, OPUS 20 LAP, 2020/39/I/NZ4/01031, 2021-2025; kierownik – prof. dr hab. Agata Adamczyk

Wpływ wysiłku fizycznego na poziom czynników neurotroficznych z rodziny CDNF/MANF w mysim modelu choroby Parkinsona indukowanym domózgowym podaniem oligomerów alfa-synukleiny. NCN, MINIATURA 4, 2020/04/X/NZ4/00773, 2022-2023, kierownik - dr Ewelina Pałasz;

Rola zależnej od ATP aktywacji receptorów purynergicznych P2 w zaburzeniach energetycznych w mózgu w zwierzęcym modelu autyzmu. NCN, PRELUDIUM 20, 2021/41/N/NZ4/02350, 2022-2025; kierownik grantu - mgr inż. Lidia Babiec;

Nowa rola receptora alfa aktywowanego przez proliferatory peroksysomów w regulacji metabolizmu peptydów beta amyloidu i funkcji mitochondriów w zwierzęcym modelu choroby Alzheimera. NCN Preludium 2019/35/N/NZ4/03706, 2020-2023; kierownik - dr Sylwia Wójtowicz

Rola białek z rodziny BET w regulacji zależnych od komórek mikrogleju procesów neurodegeneracji - znaczenie w patomechanizmach choroby Alzheimera. NCN OPUS 2018/31/B/NZ4/01379, 2019-2023; kierownik – dr hab. Grzegorz A. Czapski

Znaczenie zaburzeń sygnalizacji zależnej od receptorów zewnątrzkomórkowych nukleozydów i nukleotydów w dysfunkcji synaps w autyzmie. NCN OPUS 2017/25/B/NZ4/01969, 2018-2022; kierownik – dr hab. Agata Adamczyk

Wpływ prenatalnej aktywacji układu immunologicznego na funkcje mitochondriów. NCN SONATA 2016/23/D/NZ4/03572, 2017-2021; kierownik - dr Magdalena Cieślik

Wyjaśnienie molekularnych mechanizmów leżących u podłoża połączenia jelito-mózg w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. Zbadanie roli probiotyków w leczeniu autyzmu. SymbioPharm GmbH, Niemcy; 2018-2019; kierownik – dr hab. Agata Adamczyk,

Znaczenie kinazy sfingozyny 1 oraz sfingozyno-1-fosforanu w doświadczalnym modelu choroby Parkinsona oraz w farmakologicznej cytoprotekcji. NCN, Etiuda 4, 2016/20/T/NZ3/00504, 2016-2017; kierownik – dr Joanna A. Motyl

Znaczenie polimerazy poli(AP-rybozy) i sirtuin w regulacji śmierci komórek. Nowe punkty uchwytu w terapii choroby Alzheimera. NCN, OPUS, 2013/09//B/NZ3/01350, 2014-2017; kierownik - prof. Joanna B. Strosznajder

Udział receptorów purynergicznych P2 w dysfunkcji mitochondriów wywołanej alfa-synukleiną. Znaczenie w chorobie Parkinsona. NCN, 2013/009/D/NZ3/01359, 2014-2016; kierownik - dr Anna Wilkaniec

Rola ścieżki sygnalizacyjnej z udziałem receptorów dla sfingo-1 fosforanu (S1P) w zwierzęcym modelu choroby Parkinsona. Poszukiwanie nowych punktów uchwytu w planowaniu strategii terapeutycznych. NCN, 2013/09/N/Nz4/02045, 2014-2016; kierownik – mgr Joanna A. Pyszko

Udział Parkiny w molekularnych mechanizmach śmierci komórek wywołanej egzogenną alfa-synukleiną. Znaczenie w chorobie Parkinsona i innych synukleinopatiach. NCN, 2012/05/B/NZ3/02047, 2012-2016; kierownik - dr hab. Agata Adamczyk

Współpraca  krajowa

• Warszawski Uniwersytet Medyczny; Wydział Farmaceutyczny; Zakład Farmakodynamiki - prof. dr hab. Magdalena Bujalska-Zadrożny;
• Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Pracownia Metod Behawioralnych - dr Paweł Boguszewski; 
• Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Pracownia Molekularnych Podstaw Ruchów Komórkowych - dr hab. Krzysztof Nieznański;
• Poradnia Schorzeń Pozapiramidowych CSK MSWiA - lek. med. Kamila Bojakowska;
• Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Pracownia Elektrochemii – dr Marcin Strawski
• Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Medycznej – prof. dr hab. Irena Baranowska-Bosiacka; 
• Uniwersytet Medyczny w Białymstoku - prof. dr hab. n. med. Barbara Mroczko;

 

Współpraca zagraniczna

• Institute of Pharmacology and Clinical Pharmacy, Biochemical and Pharmacological Center, Marburg, Germany - Prof. Carsten Culmsee;
• Louisiana State University Health Sciences Center, Department of Neurology, New Orleans, USA - Prof. Walter J. Lukiw;
• University of Missouri – Columbia (MU), Thompson Center For Autism & Neurodevelopmental Disorders, Missouri, USA - Prof. David Q. Beversdorf;
• University of Missouri, Department of Biochemistry, Columbia, USA – Prof. Grace Y. Sun;
• Institute for Pharmacy and Biochemistry, Pharmacology and Toxicology, Johannes-Gutenberg University Mainz, Mainz, Germany - Prof. Kristina Friedland;

Aparatura

• Aparatura naukowo-badawcza do analizy komórek metodą cytometrii przepływowej Becton Dickinson FACS Canto II;
• Czytnik mikropłytek Thermo Scientific Multiscan GO;
• Spektrofotometr Nanodrop 2000;
• Spektrofotometr Shimadzu UV-1700;
• Termocykler Perkin–Elmer GeneAmp PCR System 2400;
• Termocykler Eppendorf Mastercycler;
• Mikroskop fluorescencyjny odwrócony OLYMPUS IX-71;
• Licznik scyntylacyjny Wallac 1409;
• Ultrawirówka Backman LE-70;
• Aparat stereotaktyczny dla małych zwierząt RWD Life Science
• System do anestezji z niskimi przepływami SomnoSuite

Metody badawcze

• analiza zachowania myszy i szczurów w testach behawioralnych: test otwartego pola, test rozpoznawania nowego obiektu, trzykomorowy test zachowań socjalnych Crawley’a, test wokalizacji ultradźwiękowej, test podwieszonego labiryntu krzyżowego, test Rotarod, test siły uchwytu, test słupa
• hodowla komórek i bakterii in vitro
• analiza morfometryczna neurytów w komórkach in vitro
• analiza przeżywalności i obumierania komórek in vitro metodami: MTT, LDH i po barwieniu błękitem trypanu i jodkiem propidyny
• analiza apoptotycznej kondensacji chromatyny w komórkach in vitro metodą Hoechst 33342
• analiza poziomu stresu oksydacyjnego w komórkach in vitro i w mitochondriach przy użyciu sond fluorescencyjnych DCF, DAF-2 i MitoSOX
• analiza potencjału błony mitochondrialnej w komórkach in vitro metodą JC-1
• analiza poziomu ATP w komórkach in vitro metodą bioluminescencyjną
• analiza poziomu glutationu i aktywności enzymów stanu redoks metodą spektrofotometryczną
• analiza peroksydacji lipidów i oksydacji białek metodą spektrofotometryczną (TBARS, DNPH)
• analiza napływu wapnia do komórek metodą radioizotopową i FLUO-4 
• oznaczanie aktywności enzymów metodą radioizotopową, spektrofotometryczną i fluorescencyjną 
• analiza immunoreaktywności białek metodami Western blot, ELISA, LUMINEX, antibody array
• analiza modyfikacji potranslacyjnych białek metodą immunoprecypitacji i Western blottingu (ubikwitynacja, fosforylacja, S-nitrozylacja, poli(ADP-rybozyl)acja)
• analiza stabilności cytoszkieletu metodą elektroforetyczną z immunodetekcją α/β-tubuliny metodą Western blot
• immunohistochemia
• cytometria przepływowa
• izolacja kwasów nukleinowych (DNA, RNA, miRNA)
• analiza poziomu mRNA i miRNA metodami RT-PCR, qPCR, gene expression arrays
• analiza polimorfizmu genów metodą PCR i RFLP
• wyciszanie genów in vitro metodą siRNA
• transfekowanie komórek in vitro metodą elektroporacji i lipofekcji
• transformacja bakterii w obecności jonów Ca2+
• obrazowanie w mikroskopie fluorescencyjnym i konfokalnym komórek i tkanek
• analiza migracji komórek „scratch assay”
• analiza fagocytozy komórek z użyciem fluorescencyjnych mikrosfer

Modele badawcze in vitro:

• hodowle pierwotne neuronów kory mózgowej szczura;
• linia neuronopodobnych komórek wywodzących się z ludzkiej neuroblastomy SH-SY5Y; 
• linia unieśmiertelnionych komórek ludzkiego mikrogleju C20
• ludzkie komórki śródmózgowia linii LUHMES
• linia neuronopodobnych komórek wywodzących się ze szczurzej pheochromocytomy PC12; 
• linia unieśmiertelnionych neuronów z hipokampa myszy HT22; 
• linia unieśmiertelnionych komórek mikrogleju myszy BV2; 
• linia transfekowanych komórek PC12 cechujących się trwałą ekspresją ludzkiego genu białka prekursorowego amyloidu beta (APP) typu dzikiego; 
• linia transfekowanych komórek PC12 cechujących się trwałą ekspresją ludzkiego genu białka prekursorowego amyloidu beta (APP) z podwójną mutacją szwedzką (K670M/N671L); 
• linia transfekowanych komórek PC12 cechujących się trwałą ekspresją ludzkiego genu α-synukleiny (SNCA); 
• linia transfekowanych komórek PC12 cechujących się trwałą ekspresją ludzkiego genu parkiny (PRKN);

Modele badawcze in vivo:

• mysi model choroby Alzheimera polegający na dokomorowym podaniu oligomerów Aβ, pozwalający na badanie ostrych efektów toksyczności Aβ;
• mysi model choroby Parkinsona polegający na podaniu α-synukleiny do prążkowia;
• model ogólnoustrojowej aktywacji układu odpornościowego u myszy i szczura polegający na dootrzewnowym podaniu lipopolisacharydu (LPS);
• szczurzy model autyzmu polegający na prenatalnej ekspozycji na kwas walproinowy (VPA) – dootrzewnowa iniekcja VPA w 12,5 dniu ciąży, badania prowadzone są na zwierzętach potomnych; 
• szczurzy model zaburzeń neurorozwojowych polegający na prenatalnej ekspozycji na aktywację układu immunologicznego matki – dootrzewnowa iniekcja LPS w 9,5 dniu ciąży, badania prowadzone są na zwierzętach potomnych (model MIA - ang. Maternal Immune Activation); 
• mysi model zaburzeń neurorozwojowych polegający na prenatalnej ekspozycji na aktywację układu immunologicznego matki – dootrzewnowa iniekcja kwasu poliinozyno-policytydylowego w 17 dniu ciąży, badania prowadzone są na zwierzętach potomnych (model MIA); 
• myszy, u których metodą knock-outu genetycznego wyeliminowano gen parkiny; szczep B6.129S4-Prkn^tm1Shn/J
• myszy z nadekspresją parkiny; szczep B6;FVB-Tg(Prnp-PARK2)196Kfw/EkraJ

Wybrane publikacje

Babiec L., Wilkaniec A., Gawinek E., Hilgier W., Adamczyk A. Inhibition of purinergic P2 receptors prevents synaptic and behavioral alterations in a rodent model of autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders 2024, 112, 102353; https://doi.org/10.1016/j.rasd.2024.102353

Czapski GA, Matuszewska M, Cieślik M, Strosznajder JB. Inhibitor of bromodomain and extraterminal domain proteins decreases transcription of Cd33 in the brain of mice subjected to systemic inflammation; a promising strategy for neuroprotection. Folia Neuropathol. 2024;62(2):127-135. doi: 10.5114/fn.2024.138140

Ruiz-Ortega ED, Wilkaniec A, Adamczyk A. Liquid-liquid phase separation and conformational strains of α-Synuclein: implications for Parkinson's disease pathogenesis. Front Mol Neurosci. 2024 Oct 23;17:1494218. doi: 10.3389/fnmol.2024.1494218. PMID: 39507104; PMCID: PMC11537881

Gąssowska-Dobrowolska M, Olech-Kochańczyk G, Culmsee C, Adamczyk A. Novel Insights into Parkin-Mediated Mitochondrial Dysfunction and "Mito-Inflammation" in α-Synuclein Toxicity. The Role of the cGAS-STING Signalling Pathway. J Inflamm Res. 2024 Jul 11;17:4549-4574. doi: 10.2147/JIR.S468609. PMID: 39011416; PMCID: PMC11249072.

Żulińska S, Strosznajder AK, Strosznajder JB. Current View on PPAR-α and Its Relation to Neurosteroids in Alzheimer's Disease and Other Neuropsychiatric Disorders: Promising Targets in a Therapeutic Strategy. Int J Mol Sci. 2024 Jun 28;25(13):7106. doi: 10.3390/ijms25137106. PMID: 39000217; PMCID: PMC11241121

Żulińska S, Wencel PL, Czubowicz K, Strosznajder JB. Alterations in mRNA level of proteins related to redox state and mitochondria in Alzheimer’s disease animal model: Promising targets in neuroprotection Folia Neuropathol. 2024;62(3):237-247. doi: 10.5114/fn.2024.143039. PMID: 39529534

Babiec L, Wilkaniec A, Gawinek E, Hilgier W, Adamczyk A. Inhibition of purinergic P2 receptors prevents synaptic and behavioral alterations in a rodent model of autism spectrum disorders. Elsevier. Research in Autism Spectrum Disorders 112, 2024, 102353

Gąssowska-Dobrowolska M, Czapski GA, Cieślik M, Zajdel K, Frontczak-Baniewicz M, Babiec L, Adamczyk A. Microtubule Cytoskeletal Network Alterations in a Transgenic Model of Tuberous Sclerosis Complex: Relevance to Autism Spectrum Disorders. Int. J. Mol. Sci. 2023, 24, 7303. https://doi.org/10.3390/ijms24087303

Cieślik M, Zawadzka A, Czapski GA , Wilkaniec A, Adamczyk A. Developmental Stage-Dependent Changes in Mitochondrial Function in the Brain of Offspring Following Prenatal Maternal  Immune Activation. Int. J. Mol. Sci. 2023, 24, 7243. https://doi.org/10.3390/ijms24087243

Palasz E, Wilkaniec A, Stanaszek L, Andrzejewska A, Adamczyk A. Glia-Neurotrophic Factor Relationships: Possible Role in Pathobiology of Neuroinflammation-Related Brain Disorders. Int J Mol Sci. 2023, 24, 6321. https://doi.org/10.3390/ijms24076321

Gąssowska-Dobrowolska M, Kolasa A, Beversdorf DQ, Adamczyk A. Alterations in Cerebellar Microtubule Cytoskeletal Network in a ValproicAcid-Induced Rat Model of Autism Spectrum Disorders. Biomedicines. 2022 Nov 24;10(12):3031. doi: 10.3390/biomedicines10123031. PMID: 36551785; PMCID: PMC9776106.

Matuszewska M, Cieślik M, Wilkaniec A, Strawski M, Czapski GA. The Role of Bromodomain and Extraterminal (BET) Proteins in Controlling the Phagocytic Activity of Microglia In Vitro: Relevance to Alzheimer's Disease. Int J Mol Sci. 2022 Dec 20;24(1):13. doi: 10.3390/ijms24010013. PMID: 36613460; PMCID: PMC9820364.

Cieślik M, Gassowska-Dobrowolska M, Zawadzka A, Frontczak-Baniewicz M, Gewartowska M, Dominiak A, Czapski GA, Adamczyk A. The Synaptic Dysregulation in Adolescent Rats Exposed to Maternal Immune Activation. Front Mol Neurosci. 2021 Jan 14;13:555290. doi: 10.3389/fnmol.2020.555290. PMID: 33519375; PMCID: PMC7840660.

Gąssowska-Dobrowolska M, Kolasa-Wołosiuk A, Cieślik M, Dominiak A, Friedland K, Adamczyk A. Alterations in Tau Protein Level and Phosphorylation State in the Brain of the Autistic-Like Rats Induced by Prenatal Exposure to Valproic Acid. Int J Mol Sci. 2021 Mar 22;22(6):3209. doi: 10.3390/ijms22063209. PMID: 33809910; PMCID: PMC8004207.

Sun GY, Appenteng MK, Li R, Woo T, Yang B, Qin C, Pan M, Cieślik M, Cui J, Fritsche KL, Gu Z, Will M, Beversdorf D, Adamczyk A, Han X, Greenlief CM. Docosahexaenoic Acid (DHA) Supplementation Alters Phospholipid Species and Lipid Peroxidation Products in Adult Mouse Brain, Heart, and Plasma. Neuromolecular Med. 2021 Mar;23(1):118-129. doi: 10.1007/s12017-020-08616-0. Epub 2020 Sep 14. PMID: 32926329; PMCID: PMC9555299.

Strosznajder AK, Wójtowicz S, Jeżyna MJ, Sun GY, Strosznajder JB. Recent Insights on the Role of PPAR-β/δ in Neuroinflammation and Neurodegeneration, and Its Potential Target for Therapy. Neuromolecular Med. 2021 Mar;23(1):86-98. doi: 10.1007/s12017-020-08629-9. Epub 2020 Nov 18. PMID: 33210212; PMCID: PMC7929960.

Motyl JA, Strosznajder JB, Wencel A, Strosznajder RP. Recent Insights into the Interplay of Alpha-Synuclein and Sphingolipid Signaling in Parkinson's Disease. Int J Mol Sci. 2021 Jun 11;22(12):6277. doi: 10.3390/ijms22126277. PMID: 34207975; PMCID: PMC8230587.

Jęśko H, Wieczorek I, Wencel PL, Gąssowska-Dobrowolska M, Lukiw WJ, Strosznajder RP. Age-Related Transcriptional Deregulation of Genes Coding Synaptic Proteins in Alzheimer's Disease Murine Model: Potential Neuroprotective Effect of Fingolimod. Front Mol Neurosci. 2021 Jul 9;14:660104. doi: 10.3389/fnmol.2021.660104. PMID: 34305524; PMCID: PMC8299068.

Wilkaniec A, Lenkiewicz AM, Babiec L, Murawska E, Jęśko HM, Cieślik M, Culmsee C, Adamczyk A. Exogenous Alpha-Synuclein Evoked Parkin Downregulation Promotes Mitochondrial Dysfunction in Neuronal Cells. Implications for Parkinson's Disease Pathology. Front Aging Neurosci. 2021 Feb 24;13:591475. doi: 10.3389/fnagi.2021.591475. PMID: 33716707; PMCID: PMC7943853.

Czapski GA, Babiec L, Jęśko H, Gąssowska-Dobrowolska M, Cieślik M, Matuszewska M, Frontczak-Baniewicz M, Zajdel K, Adamczyk A. Synaptic Alterations in a Transgenic Model of Tuberous Sclerosis Complex: Relevance to Autism Spectrum Disorders. Int J Mol Sci. 2021 Sep 17;22(18):10058. doi: 10.3390/ijms221810058. PMID: 34576223; PMCID: PMC8466868.

Czapski GA, Strosznajder JB. Glutamate and GABA in Microglia-Neuron Cross-Talk in Alzheimer's Disease. Int J Mol Sci. 2021 Oct 28;22(21):11677. doi: 10.3390/ijms222111677. PMID: 34769106; PMCID: PMC8584169.

Zawadzka A, Cieślik M, Adamczyk A. The Role of Maternal Immune Activation in the Pathogenesis of Autism: A Review of the Evidence, Proposed Mechanisms and Implications for Treatment. Int J Mol Sci. 2021 Oct 26;22(21):11516. doi: 10.3390/ijms222111516. PMID: 34768946; PMCID: PMC8584025.

Czapski GA, Cieślik M, Białopiotrowicz E, Lukiw WJ, Strosznajder JB. Down-regulation of cyclin D2 in amyloid β toxicity, inflammation, and Alzheimer's disease. PLoS One. 2021 Nov 18;16(11):e0259740. doi: 10.1371/journal.pone.0259740. PMID: 34793515; PMCID: PMC8601534.

Gąssowska-Dobrowolska M, Cieślik M, Czapski GA, Jęśko H, Frontczak-Baniewicz M, Gewartowska M, Dominiak A, Polowy R, Filipkowski RK, Babiec L, Adamczyk A. Prenatal Exposure to Valproic Acid Affects Microglia and Synaptic Ultrastructure in a Brain-Region-Specific Manner in Young-Adult Male Rats: Relevance to Autism Spectrum Disorders. Int J Mol Sci. 2020 May 18;21(10):3576. doi: 10.3390/ijms21103576. PMID: 32443651; PMCID: PMC7279050.

Jęśko H, Cieślik M, Gromadzka G, Adamczyk A. Dysfunctional proteins in neuropsychiatric disorders: From neurodegeneration to autism spectrum disorders. Neurochem Int. 2020 Dec;141:104853. doi: 10.1016/j.neuint.2020.104853. Epub 2020 Sep 24. PMID: 32980494.

Wilkaniec A, Cieślik M, Murawska E, Babiec L, Gąssowska-Dobrowolska M, Pałasz E, Jęśko H, Adamczyk A. P2X7 Receptor is Involved in Mitochondrial Dysfunction Induced by Extracellular Alpha Synuclein in Neuroblastoma SH-SY5Y Cells. Int J Mol Sci. 2020 May 31;21(11):3959. doi: 10.3390/ijms21113959. PMID: 32486485; PMCID: PMC7312811.

Cieślik M, Czapski GA, Wójtowicz S, Wieczorek I, Wencel PL, Strosznajder RP, Jaber V, Lukiw WJ, Strosznajder JB. Alterations of Transcription of Genes Coding Anti-oxidative and Mitochondria-Related Proteins in Amyloid β Toxicity: Relevance to Alzheimer's Disease. Mol Neurobiol. 2020 Mar;57(3):1374-1388. doi: 10.1007/s12035-019-01819-y. Epub 2019 Nov 16. PMID: 31734880; PMCID: PMC7061023.

Cieślik M, Gąssowska-Dobrowolska M, Jęśko H, Czapski GA, Wilkaniec A, Zawadzka A, Dominiak A, Polowy R, Filipkowski RK, Boguszewski PM, Gewartowska M, Frontczak-Baniewicz M, Sun GY, Beversdorf DQ, Adamczyk A. Maternal Immune Activation Induces Neuroinflammation and Cortical Synaptic Deficits in the Adolescent Rat Offspring. Int J Mol Sci. 2020 Jun 8;21(11):4097. doi: 10.3390/ijms21114097. PMID: 32521803; PMCID: PMC7312084.

Jęśko H, Wencel PL, Wójtowicz S, Strosznajder J, Lukiw WJ, Strosznajder RP. Fingolimod Affects Transcription of Genes Encoding Enzymes of Ceramide Metabolism in Animal Model of Alzheimer's Disease. Mol Neurobiol. 2020 Jun;57(6):2799-2811. doi: 10.1007/s12035-020-01908-3. Epub 2020 Apr 30. PMID: 32356173; PMCID: PMC7253528.

Wilkaniec A, Lenkiewicz AM, Czapski GA, Jęśko HM, Hilgier W, Brodzik R, Gąssowska-Dobrowolska M, Culmsee C, Adamczyk A. Extracellular Alpha-Synuclein Oligomers Induce Parkin S-Nitrosylation: Relevance to Sporadic Parkinson's Disease Etiopathology. Mol Neurobiol. 2019 Jan;56(1):125-140. doi: 10.1007/s12035-018-1082-0. Epub 2018 Apr 21. PMID: 29681024; PMCID: PMC6334739.

Ganjam GK, Bolte K, Matschke LA, Neitemeier S, Dolga AM, Höllerhage M, Höglinger GU, Adamczyk A, Decher N, Oertel WH, Culmsee C. Mitochondrial damage by α-synuclein causes cell death in human dopaminergic neurons. Cell Death Dis. 2019 Nov 14;10(11):865. doi: 10.1038/s41419-019-2091-2. PMID: 31727879; PMCID: PMC6856124.

Jęśko H, Lukiw WJ, Wilkaniec A, Cieślik M, Gąssowska-Dobrowolska M, Murawska E, Hilgier W, Adamczyk A. Altered Expression of Urea Cycle Enzymes in Amyloid-β Protein Precursor Overexpressing PC12 Cells and in Sporadic Alzheimer's Disease Brain. J Alzheimers Dis. 2018;62(1):279-291. doi: 10.3233/JAD-170427. PMID: 29439324.

Wilkaniec A, Gąssowska-Dobrowolska M, Strawski M, Adamczyk A, Czapski GA. Inhibition of cyclin-dependent kinase 5 affects early neuroinflammatory signalling in murine model of amyloid beta toxicity. J Neuroinflammation. 2018 Jan 4;15(1):1. doi: 10.1186/s12974-017-1027-y. PMID: 29301548; PMCID: PMC5753486.

Wilkaniec A, Gąssowska M, Czapski GA, Cieślik M, Sulkowski G, Adamczyk A. P2X7 receptor-pannexin 1 interaction mediates extracellular alpha-synuclein-induced ATP release in neuroblastoma SH-SY5Y cells. Purinergic Signal. 2017 Sep;13(3):347-361. doi: 10.1007/s11302-017-9567-2. Epub 2017 May 17. PMID: 28516276; PMCID: PMC5563296.

Czapski GA, Cieślik M, Wencel PL, Wójtowicz S, Strosznajder RP, Strosznajder JB. Inhibition of poly(ADP-ribose) polymerase-1 alters expression of mitochondria-related genes in PC12 cells: relevance to mitochondrial homeostasis in neurodegenerative disorders. Biochim Biophys Acta Mol Cell Res. 2018 Feb;1865(2):281-288. doi: 10.1016/j.bbamcr.2017.11.003. Epub 2017 Nov 8. PMID: 29128369.

Jęśko H, Wencel P, Strosznajder RP, Strosznajder JB. Sirtuins and Their Roles in Brain Aging and Neurodegenerative Disorders. Neurochem Res. 2017 Mar;42(3):876-890. doi: 10.1007/s11064-016-2110-y. Epub 2016 Nov 24. PMID: 27882448; PMCID: PMC5357501.

Jęśko H, Lenkiewicz AM, Adamczyk A. Treatments and compositions targeting α-synuclein: a patent review (2010-2016). Expert Opin Ther Pat. 2017 Apr;27(4):427-438. doi: 10.1080/13543776.2017.1261112. Epub 2016 Nov 23. PMID: 27841042.

Czapski GA, Gąssowska M, Wilkaniec A, Chalimoniuk M, Strosznajder JB, Adamczyk A. The mechanisms regulating cyclin-dependent kinase 5 in hippocampus during systemic inflammatory response: The effect on inflammatory gene expression. Neurochem Int. 2016 Feb;93:103-12. doi: 10.1016/j.neuint.2016.01.005. Epub 2016 Jan 21. PMID: 26806339.

Czapski GA, Czubowicz K, Strosznajder JB, Strosznajder RP. The Lipoxygenases: Their Regulation and Implication in Alzheimer's Disease. Neurochem Res. 2016 Feb;41(1-2):243-57. doi: 10.1007/s11064-015-1776-x. Epub 2015 Dec 16. PMID: 26677076; PMCID: PMC4773476.

Gąssowska M, Baranowska-Bosiacka I, Moczydłowska J, Tarnowski M, Pilutin A, Gutowska I, Strużyńska L, Chlubek D, Adamczyk A. Perinatal exposure to lead (Pb) promotes Tau phosphorylation in the rat brain in a GSK-3β and CDK5 dependent manner: Relevance to neurological disorders. Toxicology. 2016 Mar 10;347-349:17-28. doi: 10.1016/j.tox.2016.03.002. Epub 2016 Mar 21. PMID: 27012722.

Jęśko H, Wilkaniec A, Cieślik M, Hilgier W, Gąssowska M, Lukiw WJ, Adamczyk A. Altered Arginine Metabolism in Cells Transfected with Human Wild-Type Beta Amyloid Precursor Protein (βAPP). Curr Alzheimer Res. 2016;13(9):1030-9. doi: 10.2174/1567205013666160314150348. PMID: 26971935.

Gąssowska M, Baranowska-Bosiacka I, Moczydłowska J, Frontczak-Baniewicz M, Gewartowska M, Strużyńska L, Gutowska I, Chlubek D, Adamczyk A. Perinatal exposure to lead (Pb) induces ultrastructural and molecular alterations in synapses of rat offspring. Toxicology. 2016 Dec 12;373:13-29. doi: 10.1016/j.tox.2016.10.014. Epub 2016 Oct 29. PMID: 27974193.

Wilkaniec A, Czapski GA, Adamczyk A. Cdk5 at crossroads of protein oligomerization in neurodegenerative diseases: facts and hypotheses. J Neurochem. 2016 Jan;136(2):222-33. doi: 10.1111/jnc.13365. Epub 2015 Oct 14. PMID: 26376455.